بررسی فرار مالیاتی
رحمت مهدوی
گروه اقتصادی: معضل فرار مالیاتی در ایران تا حدی گسترده شده است که با توجه به کاهش جهانی قیمت نفت و کسری بودجه در دولت و همچنین تاکید مقام معظم رهبری بر دریافت مالیات از تمامی مودیان و شناسایی فراریان مالیاتی، لزوم اجرای الزامات قانونی در این زمینه بیش از پیش احساس می شود. در بیشتر کشورها، بخش عمده ای از منابع درآمدی دولت، از طریق مالیات تامین می شود. سهم مالیات از کل درآمدهای عمومی در میان کشورها، متفاوت است و میزان آن بستگی به سطح توسعه و ساختار اقتصادی آنها دارد. در این میان، فرار مالیاتی و گریز از مالیات در کشورها باعث شده است تا درآمدهای مالیاتی کشورها، همواره از آنچه که برآورد می شود کمتر باشد و تمامی کشورها تلاش خود را برای کاهش این دو پدیده به کار می گیرند یا از طریق اصلاح نظام مالیاتی برای حل آن چاره جویی کنند. هرگونه تلاش غیرقانونی برای پرداخت نکردن مالیات مانند ندادن اطلاعات لازم در مورد عواید و منافع مشمول مالیات به مقامات مسئول، فرار مالیاتی خوانده می شود.
بر اساس گزارش های منتشر شده، رقمی بالغ بر ۲۵۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی برآورد شده است و این در حالی است که باید درآمد مالیاتی جایگزین درآمد نفتی شود، اما سالانه بین ۵۰ تا ۶۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی در کشور وجود دارد که باید شناسایی و مالیات آن وصول شود. در این زمینه »محمدجواد عباسیون« کارشناس مالیات در گفت و گویی از دلایل فرار مالیاتی سخن می گوید.
وی تصریح می کند: مال اندوزی و حرص و طمع برای جمع کردن پول بیشتر، یکی از عمده ترین دلایل فرار مالیاتی در میان افراد است که مصداق بارز جرم اقتصادی محسوب می شود.
وی با اشاره به تاکیدات رهبر معظم انقلاب در خصوص اخذ مالیات از مودیان افزود: مالیات، شناسایی مودیان، راه های دریافت مالیات و همچنین فرهنگ سازی در این خصوص از مهمترین موضوعات زیربنایی و اساسی این حوزه است. ضعف در هر یک از این حوزه ها سبب شده است تا پرداخت مالیات جدی گرفته نشود. این در حالی است که درآمدهای ناشی از فروش نفت، مسوولان را از فرار مالیاتی غافل کرده است. چرا که اگر در سال های گذشته و بخصوص پس از انقلاب اسلامی توجه به این حوزه صورت می گرفت، تا به الان و با گذشته نزدیک به سه دهه، موضوع پرداخت مالیات فرهنگ سازی می شد.به گفته ی عباسیون، اگر در ۳۵ سال گذشته دقت ها و حساسیت های کنونی درباره اخذ مالیات بین دست اندرکاران این حوزه وجود داشت امروز شاهد مفاسد اقتصادی با ارقام و اعداد نجومی نبودیم. قرار گرفتن ثروت در اختیار برخی افراد خاص و امتناع از پرداختن مالیات علت اصلی بروز رفتارهایی در حوزه جرایم اقتصادی است.همچنین بررسی های مختلف نشان می دهد شایع ترین زمینه های پیدایش فرار مالیاتی چنین است: عدم گسترش فرهنگ مالیاتی در جامعه، عدم مبادله کامل اطلاعات و نبودن سیستم نظارت و پیگیری در اخذ مالیات، عدم استقبال از تسلیم اظهارنامه های مالیاتی و ضعیف بودن ضمانت های اجرایی، تاخیر در وصول مالیات، عدم شناخت مودیان و بالاخره، مستند نبودن میزان درآمد آنها و وجود معافیت های وسیع و متنوع.عباسیون در ادامه ی گفت و گوی خود افزود: در تعریف فرار مالیاتی آمده است، فرار مالیاتی هر نوع تلاش غیرقانونی برای پرداخت نکردن مالیات است. خوشبختانه معاوت پیشگیری از وقوع جرم تلاش دارد با همکاری سایر دستگاه ها زمینه های فرار مالیاتی را از بین ببرد و همانطور که مسوولان اعلام کرده اند، برای این کار باید دو راهکار مدنظر قرار گیرد.
این کارشناس مالیاتی گفت: همانطور که مسوولان قوه قضاییه نیز اعلام کرده اند، اولین اقدام در این حوزه انجام اقدام های فرهنگی و فرهنگ سازی در این زمینه است تا مودیان مالیاتی خود را موظف و معتقد به پرداخت مالیات بدانند. تا زمانی که آنان اعتقادی به پرداخت مالیات نداشته باشند، همه تلاش ها و فراخوان ها در این زمینه بی نتیجه خواهد بود. تقابل ماموران تشخیص مالیات و مودیان بزرگ ترین مانع اخذ مالیات است و ما را با عدم موفقیت و تحقق درآمدهای مالیاتی مواجه می‌کند. به گفته عباسیون، باید برای رفتار مجریان قانون در نظر مردم توجیهات قابل پذیرش ایجاد کنیم و علاوه بر این نیز باید در رفتارهای پرسنل سازمان امور مالیاتی تغییر و تحول جدی ایجاد شود.وی دومین راهکار در خصوص دریافت مالیات را تقویت دولت الکترونیک و اقدام های الکترونیکی در این زمینه دانست و گفت: بر اساس قانون پنجم دستگاه ها باید به سمت اقدام های الکترونیکی در حوزه ی اخذ مالیات باشند. دریافت مالیات به شیوه های سنتی سبب می شود که اطلاعات به صورت صحیح و دقیق ثبت نشود و تا زمانی که تطبیق اطلاعات به روش سنتی باشد موفقیت چشمگیری در این حوزه نخواهیم داشت.همچنین بر اساس نظر عباسیون، تعیین و اجرای جریمه های مالی و کیفری برای فراریان مالیاتی، شناسایی مسوولان و کارکنان اداره مالیات که دارای فساد مالی هستند و به عبارت دیگر کور کردن شبکه های فساد اداری در اداره ی مالیات، تعیین جرایم کیفری سنگین و ضمانت اجرایی قوی برای این جرایم از دیگر راه های بیرون رفت از فرار مالیاتی است.
نوشته شده توسط admin در جمعه, ۲۱ فروردین ۱۳۹۴ ساعت ۱:۳۸ ب.ظ
