برداشت بی رویه گیاهان موجب تخریب محیط زیست آذربایجان غربی شده است
گروه اجتماعی: برداشت بی رویه گیاهان خوراکی و دارویی در عرصه‌های منابع طبیعی آذربایجان غربی موجب تخریب محیط زیست شده و لطمات جبران ناپذیری را به آن وارد کرده است.هر ساله با فرا رسیدن فصل بهار و زنده شدن دوباره طبیعت و رشد گیاهان مختلف خوراکی و دارویی تعداد کثیری از مردم شهرها و روستاهای استان برای چیدن این نوع گیاهان به طبیعت هجوم می‌آورند.خشکسالی‌های اخیر از یک سو و از سویی دیگر برداشت بی رویه گیاهان دارویی و خوراکی تهدیدی جدی برای طبیعت به شمار می‌رود که برداشت بی رویه این گیاهان به عنوان یک عامل تهدید کننده عرصه‌های طبیعی استان از نظر کارشناسان و مسوولان امر به دور مانده و مورد اغفال واقع شده است.آذربایجان غربی با داشتن کوه‌های بلند و سر به فلک کشیده، دره‌های سرسبز و آب فراوان در مناطق مختلف آن یکی از مستعدترین استان‌های کشور در زمینه رشد و نمو گونه‌های خاص و بسیار کمیاب گیاهان کوهی است.در روزهای بهاری با رویش این گیاهان، بازار خرید و فروش و مصرف آن‌ها رونق چشمگیری پیدا کرده و مردم با مصرف این گیاهان غذاهای خود را نیز بهاری می‌کنند.این امر باعث شده همه روزه تعداد زیادی از مردم برای چیدن این گیاهان به مناطق کوهستانی رفته و به صورت بی رویه اقدام به برداشت این گیاهان کنند.
برداشت گیاهان خوراکی به خصوص در روزهای تعطیل بیشتر از روزهای دیگر دیده می‌شود به طوری که همه اعضای خانواده‌ها به صورت دسته جمعی به دامنه کوه‌ها، مراتع و دشت‌های سرسبز هجوم آورده و ساعات فراغت خود را به برداشت این نوع گیاهان اختصاص می‌دهند.در کنار لطمات زیادی که برداشت بی رویه گیاهان به پوشش گیاهی منطقه وارد می‌سازد برخی از افراد ناآگاه نیز از این فرصت استفاده کرده و در هنگام برخورد با وحوش این مناطق از جمله لاک پشت‌ها، مارمولک‌ها و انواعی از سمندرهای نایاب اقدام به صید آن‌ها می‌کنند.یکی از دوستداران محیط زیست می‌گوید: افرادی که برای برداشت گیاهان خوراکی به مناطق بکر طبیعت می‌روند علاوه بر اینکه با برداشت غیر اصولی گیاهان لطمات زیادی به بار می‌آورند بلکه با روشن کردن آتش در این مناطق چهره طبیعت را نیز تخریب می‌کنند.وی افزود: این برداشت ها که در سطح وسیع همراه با ریشه کنی گیاهان صورت می‌گیرد هم اکنون در بسیاری از مناطق استان موجب فقر شدید در مراتع شده است.این دوست دار طبیعت گفت: امروزه به دلیل افزایش جمعیت و استقبال مردم از مصرف گیاهان خوراکی و نگاه اقتصادی تعدادی از مردم به این امر طبیعت استان را در معرض تهدیدی جدی قرار داده است که متاسفانه هر ساله به طور بی سابقه‌ای نیز در حال افزایش است.وی گفت: فقر فرهنگی و محرومیت مردم منطقه از یک سو و از سویی دیگر عدم اط?ع رسانی و آگاهی دهی به مردم از سوی مسئولین و کارشناسان منابع طبیعی در این زمینه موجب شده تا طبیعت زیبای استان به تدریج چهره زیبای خود را از دست دهد.هم اکنون در آذربایجان غربی گیاهانی مانند پنگه، کوزله، ترشوکا و قازیاخی بیشتر در کنار رودخانه‌ها و جاهایی که آب باشد رویش دارد و گیاهان دیگر از جمله کنگر، گیلاخه، شاهتره، جاتره، بیزا، مندوک، کورادا، ریواس، قارچ وحشی و نعناع بیشتر در مناطق کوهستانی می روید. بعضی از این گیاهان خوراکی به صورت خام مصرف می شود و بعضی دیگر نیز هم به صورت پخته در غذاهای مختلف به مصرف می رسد.گروهی از مردم منطقه مصرف گیاهان خوراکی را شفابخش دانسته و طبق سفارش پزشکان سنتی برای درمان بیماری‌های خود نیز از آن‌ها استفاده می‌کنند.بیش از ۴۰ نوع گیاه خوراکی، دارویی و صنعتی در مناطق آذربایجان غربی برداشت می‌شود که مصرف آن از روزگاران گذشته مرسوم بوده است.رئیس اداره حفاظت محیط زیست پیرانشهر معتقد است: خواص غذایی و دارویی این گیاهان که با اسامی مختلف در بازارهای مختلف میوه و تره بار این شهرستان و دیگر شهرهای استان یافت می‌شود برای مصرف کنندگان آن سال‌هاست که اثبات شده است.فاروق سلیمانی افزود: طرفداران این گیاهان در این فصل عازم کوه و دشت می‌شوند و گیاهان خوراکی متنوع را تهیه و در بازارها در اختیار مردم قرار می‌دهند.
وی گفت: اما سال‌هاست که به دلیل رشد جمعیت، بوته کنی و برداشت بی رویه گیاهان خوراکی و دارویی در فصل بهار، زنگ خطر انقراض گونه‌های گیاهی نادر در سطح استان را به صدا درآورده است به گونه‌ای که در برخی از مناطق که در سال‌های قبل گیاهان خوراکی برداشت می شد اکنون یا این گیاهان وجود ندارد و یا کم دیده می شود.مناطق کوهستانی و ارتفاعات شهرهای بوکان، مهاباد، سردشت، اشنویه و پیرانشهر از جمله مهم‌ترین مناطقی است که از تنوع گیاهان خوراکی فراوانی برخوردار هستند از این رو نسبت به دیگر مناطق استان بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
خواص غذایی و دارویی این گیاهان که با اسامی مختلف در بازارهای مختلف میوه و تره بار یافت می‌شود بسیار مورد توجه مصرف کنندگان در این ایام از سال است به طوری که برخی از سودجویان را به طمع انداخته و قسمت اعظمی از آن‌ها را به صورت قاچاق به عراق ارسال کرده و در آنجا به بهای گزافی به فروش می‌رسانند.استان آذربایجان غربی دارای دو میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار عرصه‌های منابع طبیعی است.
نوشته شده توسط admin در چهارشنبه, ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۳ ساعت ۴:۱۶ ق.ظ
