بایرام دوداقلاردا گولوش قونچه سین اوتوردار

بایرام دوداقلاردا گولوش قونچه سین اوتوردار

رضا همراز
آنادیلیمیز :بایرام یا نوروز بایرامی حاقدا بو گونه کیمی ایستر فارسجا اولسون ایستر سه ده تورکجه ادب سئورلر ؛ آراشدیریجی لار و عالیم لر وریندن اونلار یازی ؛ تحقیق , شعر و مقاله یازیلیب یا خود نشر ائدیلمیشدیر .
بو یازی لارین بیر سیراسی نه ایسه یئنی لیک داشییا بیلمه دن دئمک باشقالارینین یازیلارینا بنزه میشدیر . آما بونلارین بیر سیراسیندا دقیق و گوزل آراشدیرمالار دا گئتمیشدیر .آنجاق بیر هوسکار کیمی نوروز بایرامینین عنعنه لرین و ساییر لرده کیمی موضوع لارا گوره تحقیق آپارماغی سایین عالیم لریمیزه تاپیشیریب نئچه ایلدن بری حاضیرلادیغیمیز کیچیک یازی نی تقدیم ائتمک ایستردیک . بلکه ده اورک لرینیزجه اولدو .بیر سیرا یازیچی و عالیم لرین دوشونجه لری و فیکیرلری جه بایرام ایکی ترکیب دن اورتایا گلیب . بای + رام = بای همان به ی و بیگ دئمک دیر و رام رام ائتمک ؛ اوزونه تابع ائتمک و باش ایمک آنلامین داشییر .
بو فیکری قبول ائتسک رحمتلی میرزه علی اکبر دهخدانین دا سوزو ایله راضی لاشمالی ییق نییه کی او یازیر : ” بایرام تورکجه آدلاردان دیر و بلکه ده بهرام ین بیر اوزو دور حالبوکی بیز دهخدانین بو یازی سینین بیرینجی حیصصه سی ایله راضی لاشساق ایکینجی حیصصه سی ایله راضی لاشا بیلمه ییریک نییه کی ؛ بو گون تورکمن لر ایچره دهخدانین فیکرینین عکسی ایشه آپاریلیر و بهرام سوزو ائله بایرام کیمی دئییلیر . دهخدا سونرا بهرام سوزونون آلتیندا بئله ایضاح ائدیر : اشکانلی شاه لاریندان و سوی آدی بویوک اردوان ایدی . بورادا بیر یئنی حقیقت ده آنلانیلیر اودا بو کی قبول ائتسک کی اشکانلی لر سوی تورک ایدی لر عالیم لریمیزین فیکیرلری و آراشدیرمالاری دا بو نو تصدیق ائدیر ؛ اوندا چوخ احتمال کی بهرام سوزو ده ائله تورکجه اولا بیلسین . بیز بیلیریک کی ؛ اردوان همان ار + دوون دی و اونون فارسجایا چئوریلمیشی مرد افکن اولموشدور . بئله لیک له قبول ائتسک بایرام خان آدلاریندان دا اولموشدور بو گون کندلریمیزده ” بایرام قولو ” آدی دا ایشله نمک ده دیر . داها سونرا تورکیه ده ایشیق اوزو گورن دیوان لغات دیزینی کیتابیندا دا بایرام حاقدا بئله بیر ایضاحا راست گلیریک و ختن و کنجک سوزونده ه اضافه ایشله نیب .
اورنک اولاراق : هاما – ما ؛ هاتا- آتا ؛ ب ؛ ه ؛ ر؛ ا ؛ م = بایرام ؛ سئوینج و ایلنجه گونو . بو کلمه اوغوز جا دیر . بئیرام ؛ بئیرم گلیب کی ؛ سئوینج و ایلنجه گونو دئمک اولار . بزرم کلمه سیندن آلیندیغی دا دوشونولور . چونکو اسلامدان اول بایرام بیلمزدیلر کی آدی دا اولسون . اولموش اولسایدی دا بونو یالنیز تورک لر بیلردی لر . بونو آنجاق دیللرینده ذ حرفینی ی یاپانلار بیلی یور . بیر چوخ کلمه نین بو ایکی کلمه بایرام ؛ بدچرام شکلینده آلینمیشدیر .
بوگونکو کوللانیش دا بوجور دوشونولور . بو یازی دان دا آیدین لاشیرکی بایرام اسلامدان سونرا تورکلر ایچره تاپیلیب سا ؛ اما طبیعی دیرکی , بایرام با خود موبارک گون ؛ یئنی گونون کوکو تورک لرده ان قدیم دوورلره گئدیب چاتیریعنی سومر و ایلام زامانلارینا و ائله بایرام سوزو ایله شنلیک گلیر ؛ خوشلوق گلیر ؛ یاشیل لیق گلیر . بایرام یا خود نوروز گونو گلنده قارا قیشدا چول – پالازین ییغیشدیریب گئدر . نوروزون گلمه سی ایله آجیلیقلار ؛ سویوقلوقلار ؛ قارا – قوره سیچان ده لیگینین ساتین آختارارلار گئتسین لر . بایرام هامی لارین دوداقلاریندا گولوش قونچه سین اوتوردار .

نوشته شده توسط admin در سه شنبه, ۲۸ اسفند ۱۳۹۷ ساعت ۲:۰۳ ب.ظ

دیدگاه


شش × = 6