الزامات صنعتیسازی فرآوردههای لبنی در آذربایجان غربی
مهدی قلی پور
گروه اقتصادی: صنعتی سازی بخش فرآورده های لبنی استان در گرو توسعه زیرساختها، سالم سازی شیر در دامداریهای سنتی، چند محصولی شدن تولیدات کارخانجات لبنی برای افزایش بهرهوری و توسعه کشت علوفه است.
استان آذربایجان غربی با تولید سالانه بیش از? ???? هزار تن شیر از استانهای رتبه برتر در تولید فرآورده های دامی به شمار میرود که میتواند با کشور هلند در این حوزه رقابت کند.
این استان با داشتن بیش از ۴ میلیون رأس گوسفند با اکوتیپ های ماکوئی، قزل و هرکی یکی از قطبهای مهم پرورش گوسفند در کشور است. در سالهای گذشته به دلیل خشکسالی بی سابقه و فقیر شدن مراتع و نیز وابستگی تغذیه ای این حیوان به مرتع، جمعیت این دام از نظر تعداد، افزایش محسوسی نداشت.
استان آذربایجان غربی از توان و ظرفیت بالایی در زیر بخش دام و طیور نیز برخوردار است. این استان با توجه به طبیعت و نیروی انسانی فعال در مناطق روستایی، توان و ظرفیت بالایی در زیر بخش دام و طیور دارد که باید از این ظرفیتها به نحو مطلوب استفاده کرد.
دامپرورى در آذربایجان غربى بر خلاف آذربایجان شرقى جز در چند مورد با روش ییلاق و قشلاق صورت نمىگیرد. دامداران در بهار و تابستان در حین چراندن دامهای خود، در مراتع مبادرت به دروى علوفه و ذخیره آن در روى بامهای منازل، براى زمستان احشام مىکنند. به همین جهت در هنگام بروز سرما و باریدن برف زیاد، دامداران این استان متحمل خسارات زیادى نمىشوند. نگاهدارى گوسفند و بز بیشتر در ارتفاعات انجام مىگیرد و هر چه به سمت شرق یعنى دریاچه ارومیه نزدیکتر شویم از تعداد این حیوانات کم شده و بر تعداد گاو و گاو میش افزوده مىگردد.در حال حاضر به سبب بهبود وضعیت مراتع و نیز افزایش قیمت گوشت گوسفندی، صنعت گوسفنداری و دامداری و دامپروری در استان آذربایجان غربی رونق بیشتری پیدا کرده است.
در حوزه دام و طیور، استان آذربایجان غربی ظرفیتهای بالایی در تولید محصولات دارد و با مدیریت اصولی تشکلهای صنفی بخش تولید کشاورزی در استان، توسعه و ایجاد صنایع فرآوری در این حوزه و فرآوردههای لبنی نقش کلیدی در توسعه اقتصادی بخش را ایفا خواهد کرد و اتحادیهها میتوانند با همکاری معاونت بهبود تولیدات دامی سازمان و نهادهای ذیربط بستر لازم برای توسعه صنایع این بخش، با تفکر صادراتی و بهبود وضعیت بازار را عملی سازند.
در این میان راهنمایی کارشناسان امور دام سازمان جهاد کشاورزی در خصوص نگهداری گوسفند در سیستم نیمه صنعتی و تعلیف در آغلهای بسته، وجود فرآورده های فرعی کارخانجات صنایع تبدیلی محصولات کشاورزی و پس چر مزارع موجب تسریع بهبود وضعیت پرورش گوسفند در استان شده است.این در حالی است که ساماندهی دامداریهای سنتی از طریق بهسازی و ایجاد دامداریهای بزرگ باید جزء برنامههای امور دام جهاد کشاورزی استان قرار گیرد. در این راستا در سالهای گذشته پروانه تاسیس دامداریهای بزرگ با ظرفیتهای چند هزار راس در استان صادر شده است. مجتمعهای بزرگ دامپروری استان در شهرهای مهاباد و ماکو احداث شده است و در شهرهای سلماس، نقده، اشنویه، خوی و پیرانشهر نیز ساخت این مجتمعها در دست مطالعه بوده و تعدادی نیز در حال ساخت است.
هم اکنون ساختار دامداری استان ۷۰ درصد سنتی است و این امر موجب افت کیفی محصول میشود و از سایر استانها محصولات لبنی به استان وارد میشود و امید میرود که واحد گاوداری ۱۲ هزار راسی که قرار است در استان راه اندازی شود میتواند تحولی در صنعت استان در این بخش به همراه داشته باشد.
این در شرایطی است که تشکلهای صنفی بخش کشاورزی، با توجه به جایگاه خود میتواند در اجرای بسیاری از فعالیتهای بخش کشاورزی، نقش مؤثرتری را برای تحقق اهداف توسعه این بخش مهم از اقتصاد کشور داشته باشد و در این زمینه افزایش سطح تعامل با تشکلهای دامی توسط مسئولان دنبال میشود.
۲۵ درصد از فرآورده های دامی استان آذربایجان غربی را عشایر تولید میکنند. عشایر با شیوه معیشت خاص خود همواره نقش موثر و تعیین کننده ای در اقتصاد کشور و منطقه و چرخه تولید داشتهاند به طوری که عشایر استان سالانه ۴۱ هزار تن شیر و ۲ هزار تن پشم و بیش از ۵۰۰ هزار راس دام را روانه بازار داخلی میکنند که فعالیت این قشر زحمتکش نقش مهمی در خودکفایی کشور دارد.
به نظر میرسد که تشکلهای صنفی باید تمام تلاش خود را نسبت به پوشش حداکثری بهرهبرداران انجام دهند چرا که وظیفه حمایت از حقوق افراد عضو را برابر مقررات و در چارچوب وظایف تعریف شده بر عهده دارند.
این در حالی است که فاصله بین تولید دامپروری و تولید صنایع لبنی در استان آذربایجان غربی یک مشکل در صنعت تولید شیر در استان است و کمبود نقدینگی، عدم پرداخت حق شیر واحدها غیر مجاز، ایجاد نابسامانی در بازار شیر، پایین بودن سطح سواد بهره داران و… از مهمترین مشکل در حوزه فعالیت لبنی استان آذربایجان غربی است.
در چنین شرایطی کارشناسان اقتصادی خواستار توجه جدی به صنعتی سازی بخش فرآورده های لبنی استان شدند و معتقدند که برای این منظور توسعه زیرساختها ضروری بوده، علاوه بر آن باید در زمینه سالم سازی شیر در دامداریهای سنتی، چند محصولی شدن تولیدات کارخانجات لبنی برای افزایش بهرهوری و توسعه کشت علوفه باید مورد توجه قرار گیرد.
نوشته شده توسط admin در پنجشنبه, ۰۲ مرداد ۱۳۹۳ ساعت ۴:۴۸ ق.ظ