افزایش قیمت تمام شده سیب درختی از مشکلات باغداران استان است
مهدی قلی پور
گروه اقتصادی: بخش کشاورزی از شاخص‌های مهم اقتصادی آذربایجان غربی است که اگر حمایت و اعطای تسهیلات به این بخش منجر به ایجاد تجارت در حوزه کشاورزی نشود نمی توان در این حوزه به پایداری رسید.
نقش بخش کشاورزی در اقتصاد مقاومتی در شرایط کنونی بر کسی پوشیده نیست و با وجود اینکه در بخش صنعت به دلیل شرایط تحریم موفقیت لازم بدست نیامده‌است، اما در بخش کشاورزی به دلیل وابستگی کمتر، خودکفایی بیشتری حاصل شده است.بدون شک کشاورزی یکی از محورهای توسعه استان آذربایجان غربی است و ضرورت استفاده از نظرات فعالان بخش خصوصی در ارائه راهکارهای عملی و ثمربخش در راستای رفع مشکلات این بخش مورد تأکید جدی است.پدیده خشک شدن دریاچه ارومیه باعث شده تا یکی از چالش‌های استان آذربایجان‌غربی موضوع کمبود آب گردد و با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از منابع آبی در بخش کشاورزی مصرف می‌شود باید مهندسی مجدد در خصوص استفاده بهینه از آب و استفاده از فناوری‌های نوین برای افزایش بهره‌وری و حفظ این منابع برای نسل آینده انجام شود.
افزایش قیمت تمام شده محصولات کشاورزی یکی دیگر از مشکلات این بخش است و چرخه معیوب کشت در سال‌های گذشته در خصوص تولید پیاز و سیب زمینی نیز موجب نگرانی هایی شده است و اگر به فکر اصلاح کشت و مدیریت تقاضا محور نباشیم، زیان خواهیم دید.این در حالی است که هزینه های بسیار بالای تولید دو محصول استراتژیک استان یعنی سیب و انگور و از طرف دیگر؛ قیمت پایین این دو محصول در سال های اخیر باعث شده تا باغداران و کشاورزان زحمت کش استان متضرر شوند. البته نباید نقش دلالان را نیز در این فراموش کرد.
البته آذربایجان غربی با بیش از ۴۵ هزار هکتار اراضی زیرکشت درخت سیب سالانه حدود یک‌سوم کل محصول سیب کشور را تولید می‌کند و از نظر میزان تولید در واحد سطح و کیفیت محصول نیز در کشور اول است. میزان تولید سیب امسال از مرز یک میلیون تن در استان گذشت که در مقایسه با چند سال گذشته این میزان برداشت سیب، رقم قابل توجهی است.
در این میان کارشناسان معتقدند که برند سیب ارومیه نباید مغفول بماند بلکه لازم است برای عرضه آن به طور گسترده زمینه‌سازی صورت گیرد. محصولات کشاورزی و زراعی آذربایجان‌غربی به ویژه ارومیه علاوه بر اینکه در سطح کشور مطرح هستند بلکه در منطقه نیز قابل عرضه بوده و بازار خاص خود را دارد که باید برای فروش آن بسترسازی صورت گیرد.از سوی دیگر؛ در خاورمیانه بعد از کشور لبنان سیب ارومیه حرف اول را می‌زند و این محصولات در اثر موهبت الهی، زمین‌های مستعد کشاورزی و در نتیجه تلاش کشاورزان به دست می‌آید بنابراین ،این انتظار وجود دارد متولیان امر برای فروش و عرضه آن اهتمام کرده در راستای بازاریابی اقدام کنند.خودداری از خرید سیب خارجی در شرایط کنونی می تواند یکی از راه حل های اقتصادی باشد و این در حالی است که انباشت چندین هزار تن سیب تولیدی این استان در سردخانه ها در ماههای پایانی سال گذشته یکی از مشکلات کشاورزان و باغداران آذربایجان غربی بود.
این در حالی است که برندسازی و تجاری سازی محصولات شاخص بخش کشاورزی استان نیز می تواند بسیار راهگشا باشد. کارشناسان معتقدند در راستای توسعه بخش کشاورزی استان برندسازی از محصولات شاخص بخش کشاورزی مورد نیاز است تا به سوی تجاری سازی حرکت شود.علی رغم اینکه استان آذربایجان غربی بزرگترین قطب تولید سیب درختی کشور و حتی منطقه می باشد ولی از نظر ایجاد و یا تقویت صنعت سورت و بسته بندی بسیار ضعیف می باشد ، بطوری که در این استان تنها دو واحد سورتینگ و بسته بندی در شهرستانهای نقده و ارومیه موجود می باشد که به علت جا نیفتادن فرهنگ بسته بندی و همچنین بالا بودن نرخ خدمات باغداران آنچنان رغبتی جهت استفاده از این امکانات نشان نمی‌دهند.شرایط نگهداری سیب در سردخانه‌های استان و کشور از جمله مشکلات دیگری است که موجب وارد آمدن خسارت به این کالا در مدت زمان نگهداری می شود. جمع آوری و بسته بندی نامناسب سیب در جعبه های چوبی با شرایطی که ذکر گردید بهانه ای می شود تا این جعبه ها در شرایطی غیر استاندارد در سالنهای سردخانه ها در ستونهای بیش از چهل ردیفه و بالاتر روی هم انباشته شده و مانع بزرگی جهت تبادل هوای سرد در بین جعبه ها و سیبها شده و در نتیجه بخشی از سیبهای داخل جعبه ها خراب وشده و مابقی را نیز آلوده نماید.
این در حالی است که عدم نظارت کامل بر عملکرد سردخانه های استان از سوی ارگانها و نهادهای نظارتی نظیر اداره کل استاندارد سازمان صنایع و معادن ، معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی استان و همچنین انجمن صنفی سردخانه داران استان بویژه به هنگام انتقال سیب از باغات و مرکز جمع آوری به این واحدها از دیگر مشکلاتی است که سیبکاران استان با آن مواجه می باشند.
از سوی دیگر، تخصصی نبودن فعالیتهای اقتصادی در این حوزه و نبود تشکلهای اختصاصی در تولید ، سورت و بسته بندی خرید و ذخیره سازی ، نگهداری در سردخانه ها و نهایتا” بازاریابی و فروش موجب ایجاد نابسامانی در بخش مربوط به سیب درختی گردیده است بطوری که یک فرد تولید کننده سیب درختی علاوه بر تولیدگر بودن هم سورت و بسته بندی کننده، هم نگهدارنده در سرخانه و هم بازاریاب و فروشنده و تاجر می باشد و قدر مسلم یک فرد نمی تواند از عهده همزمان این امور که برخی از اینها تخصصی بوده و نیاز به فراگرفتن دانش آن کار می باشد بر آید و همین امر باعث بروز اخلال در چرخه تولید تا عرضه به بازارهای داخلی و بین المللی می گردد. مهم‌ترین مشکل تولید‌کنندگان سیب استان قیمت پایین آن در بازارهای مصرف داخلی است و واسطه‌گری و دلالی باعث شده تا در حالی که زحمت اصلی را کشاورز شب و روز از اول سال زراعی تا زمان برداشت محصول با هزینه های سرسام آور متحمل شود ولی سود اصلی را دلالان بدست آورند. البته ورود انواع سیبهای پر زرق و برق از کشورهای اروپایی و آمریکایی به کشور و حتی به استان آذربایجان غربی قطب تولید این محصول در کشور و منطقه نیز مزید بر علت است.
غیر از این، اگر روند ورود به دانشگاه ها به همین منوال باشد و سالیانه دستکم یک میلیون نفر وارد دانشگاه ها شوند، مراکز آموزش عالی همچنان به رقابت خود برای جذب دانشجو و پُر کردن صندلی ها ادامه دهند و حتی در رشته های تحصیلی نیز بازنگری نشود و بر اساس نیاز روز بازار کار کشور آموزش ارائه نکنند؛ احتمالا باید منتظر باشیم تا هماهنگونه که در جدول عنوان شده، تعداد بیکاران فارغ التحصیل افزایش و مشکلات کشور در این بخش تا چند سال آینده به چند برابر افزایش یابد.در صورت ثبت نرخ رشد یک درصدی اقتصادی تا سال ۱۴۰۰ تعداد بیکاران تحصیل کرده از یک میلیون و ۷۰۰ هزارنفر فعلی به ۴ میلیون و ۲۰۰ هزارنفر افزایش خواهد یافت.
این گزینه محتمل تر است، چرا که بسیار نزدیک به وضعیت اقتصادی کشور و رشد یک درصدی آن در سال جاری است.
براساس شرایط فعلی اقتصاد کشور، سخت است که بپذیریم اقتصاد ایران امسال تا سال ۱۴۰۰، مرتبا رشدهای اقتصادی ۵ درصدی را تجربه خواهد کرد که اگر چنین نیز بشود تعداد بیکاران فارغ التحصیل دانشگاه ها در آن سال حدود ۳ برابر میزان فعلی است، بنابراین وقتی که با یک تا ۵ درصد رشد اقتصادی، تعداد بیکاران دانشگاهی همچنان رو به افزایش خواهد بود نشان می دهد که دولت باید به فوریت در سیاست‌های آموزش عالی و روش‌های فعلی که در دانشگاه ها اعمال می شود، بازنگری اساسی صورت دهد.
نوشته شده توسط admin در سه شنبه, ۱۹ آبان ۱۳۹۴ ساعت ۶:۲۳ ق.ظ
