افزایش بهرهوری کشاورزی آذربایجان غربی در گرو مصرف صحیح منابع آب و خاک
مهدی قلی پور
گروه اقتصادی: برای نیل به توسعه در آذربایجان غربی باید در مصرف منابع آب و خاک و نهادههای کشاورزی دید اقتصادی و بهره>وری حاکم باشد چرا که یکی از مولفه های اقتصاد مقاومتی افزایش بهره وری کشاورزی است.
آذربایجان غربی یکی از استانهای سرسبز با منابع زیر زمینی فراوان و خاک حاصلخیز در شمال غرب کشور در موقعیتی بسیار استراتژیک به لحاظ کشاورزی و اقتصادی واقع است. یک میلیون هکتار زمین قابل کشت، نزولات مناسب جوی، تولید سالانه بیش از ۵/۵ میلیون تن محصولات زراعی، باغی، دامی، طیور، تولیدات شیلاتی، عسل و توسعه صنایع غذایی بخش کشاورزی آذربایجان غربی را به موقعیتی مساعد و فراهم برای سرمایه گذاری تبدیل کرده است. بالا بردن ظرفیت تولید محصولات کشاورزی تا ۱۰ میلیون تن با توجه به امکانات موجود و پتانسیلهای آبی و خاکی در آذربایجان غربی در طی یک برنامه پنج ساله نشان دهنده ظرفیت این استان در بخش کشاورزی است که سرمایه گذار خاص خودش را میطلبد. مجموعه این ظرفیتها و توانمندیها سبب شده است که آذربایجان غربی در منتهیالیه شمالغرب کشور سرزمین فرصتهای طلایی برای سرمایه گذاری در بخش کشاورزی داشته باشد. اقتصادی که بر پایه بهره وری بالای عوامل تولید، کارآمدی توزیع و کاربرد دانش در مدیریت شکل گرفته باشد، میتواند پیشرفت کشاورزی آذربایجان غربی را به ارمغان آورده و این امر مستلزم ارتباط مؤثر فرآیند تولید علم با فرآیند تولید خواهد بود. کارآمدی مدیریت تحقیقات، انتقال و ترویج از الزامات مهم تحقق توسعه با رویکرد اقتصادی دانش بنیان است.
این در حالی است که کارشناسان اقتصادی معتقدند که جهت عبور هوشمندانه از چالشهای اقتصاد کشاورزی، تولید دانش بنیان با اتکا به منابع انسانی کارا و استفاده از فناوری به عنوان اصلیترین عوامل ایجاد ثروت و اقتصادی سازی تولید در حوزه کشاورزی آذربایجان غربی مطرح هستند.دولت به منظور گسترش و تنوع بخشی به تولیدات بخش کشاورزی در کشور تلاش میکند و در استفاده بهینه از منابع موجود در توسعه و تنوع بخشی به تولیدات با ارزش اقتصادی بالا اهتمام ویژهای دارد. از جمله راههای مورد نیاز در توسعه مطلوب و هدفمند بخش کشاورزی استان، کشف بازارهای تازه و نفوذ در آن با تکیه به ظرفیتهای بالقوه آذربایجان غربی است و در شرایطی که توسعه صادرات غیرنفتی یک برنامه مهم اقتصادی دولت بشمار میآید، طرح پرورش زالو به لحاظ زودبازده بودن، توجیه اقتصادی بالایی را به همراه داشته و میتوان این ظرفیت بکر را در راستای توسعه اقتصادی بخش مهم کشاورزی کشور بکار گرفت.
از سوی دیگر اگر در پی حل بحران دریاچه ارومیه و معضل بیکاری در منطقه آذربایجان غربی هستیم، بایستی به حوزه کشاورزی توجه جدی داشته باشیم. هر چند تخصیص مناسب بودجه و اعتبارات به کشاورزی آذربایجان غربی نیز بسیار راهگشاست و بخش کشاورزی کلیدی است که میتواند قفل بحران خشکی دریاچه ارومیه و نیز معضل بیکاری جوانان منطقه و مهاجرتهای بی رویه به کلانشهرها را باز کند.
اگر بخش کشاورزی به طور جدی مورد توجه قرار گیرد، میتوان از هدر رفت آب در حوزههای آبریز دریاچه ارومیه جلوگیری کرد که خود این موضوع میتواند نقشی تعیین کننده در حل مشکل بی آبی این دریاچه باشد چرا که بخش قابل توجهی از آب مورد نیاز این دریاچه در اراضی کشاورزی مناطق همجوار مورد بهره>برداری قرار میگیرد.
همگان نیز بر لزوم اصلاح مکانیزمهای آبیاری در اراضی کشاورزی تاکید میکنند و بایستی با اصلاح روشهای آبیاری سنتی در اراضی همجوار ارومیه، ضمن جلوگیری از هدر رفت آبهای سطحی و زیرزمینی نسبت به افزایش بهره وری از منابع آبی موجود اقدام کرد چرا که با روشهای آبیاری فعلی نه تنها آبهای سطحی به درستی مورد استفاده قرار نمیگیرند بلکه با حفر چاههای غیر مجاز بیش از بیش به بحران کم آبی دریاچه ارومیه و شوری اراضی همجوار دامن زده میشود.
در شرایط فعلی که کشور در شرایط تحریم به سر میبرد، یکی از بخشهای بسیار کارساز که میتواند تحریمها را دور بزند و خنثی کند و همه بر روی آن سرمایهگذاری کنند، بخش کشاورزی است. اگر در گذشته میتوانستیم برنجهای خارجی را با یک قیمت حدود ???? تومان وارد کشور کنیم، الان مجبور شدهایم با قیمت بالای ? هزار تومان، این کالا را وارد کنیم این در حالی است که با اتکا به تولید داخل میتوان نیازهای کشور را رفع کرد.
بهتر است دولتمردان و وکلای مردم در بهارستان برای حمایت و توسعه بخش کشاورزی در بودجه سالیانه کشور اهتمام ویژهای داشته باشند. باید بر روی بخش کشاورزی سرمایهگذاری شود. اگر چه متأسفانه با عملکرد فعلی در بخش کشاورزی، برخی از محصولات کشاورزی صرفه اقتصادی ندارد. ولی باید تلاش کرد تا محصولات مرغوب ایرانی و بومی آذربایجان غربی به کشورهای همسایه صادر شود.
این در شرایطی است که در سال گذشته، همه اقلام و اجناس به غیر از برنج، افزایش قیمت داشته است و بنابراین همه باید تلاش و هم فکری کنیم که نگذاریم وضعیت کشاورزی از این بدتر شود تا کشاورزان نامید شوند.
این در حالی است که برای نیل به توسعه در آذربایجان غربی باید در مصرف منابع آب و خاک و نهادههای کشاورزی دید اقتصادی و بهره>وری حاکم باشد چرا که یکی از مولفه های اقتصاد مقاومتی افزایش بهره وری کشاورزی است.
نوشته شده توسط admin در سه شنبه, ۱۹ فروردین ۱۳۹۳ ساعت ۴:۰۴ ق.ظ