افراط و تفریط در عرصه آسیب‌‌شناسی عزاداری‌های مذهبی
علی رزم آرای
گروه فرهنگی: پیش از آنکه در عرصه بحث آسیب شناس عزاداری وارد شویم تذکر یک نکته ضروری است و آن اینکه: در عرصه مقابله با آسیب‌ها دو نظریه وجود دارد که این دو نظریه عبارتند از:
یک نظریه آن است که عزاداری امر مقدسی است اصلاً نباید در این عرصه وارد شد بگذاریم مردم هر کاری می‌کنند بکنند به هر شکلی که می‌خواهند عزاداری کنند اگر بخواهیم در این میدان وارد شویم و نقد کنیم چه بسا اصل عزاداری آسیب می‌بیند پس چرا دست به ابروی عزاداری بزنیم که در نتیجه چشم کور شود! صاحبان این نظریه باید توجه کنند که اگر از عزاداری آسیب زدائی نشود چه بسا اصل عزاداری آسیب دیده و شاهد آن باشیم که چند سال آینده در عزاداری همه چیز باشد جز احیاء مکتب سالار شهیدان (ع) ما نمی‌توانیم در این عرصه بی تفاوت باشیم و اجازه دهیم در پوشش عزاداری گناه و معصیت صورت پذیرد. نظریه دوم که نظریه تفریطی می‌دانیم این است که به گونه‌ای از عزاداری‌ها انتقاد کنیم که خدای ناکرده مردم از اصل برپایی آن دلسرد شوند. به گونه‌ای از مداح‌ها انتقاد کنیم که خوبان آن‌ها نیز زیر سؤال روند. به حمدالله در جمع مداحان کشور کسانی هستند که هم مخلصانه می‌خوانند هم با مطالعه و هم مراقباند از حدود شرع خارج نشوند من ارج و ارزش این‌گونه مداحان را از دعبل و کمیت دیروز کمتر نمیدانم. نباید به گونه ای از خطبا انتقاد کنیم که تر و خشکش همه با هم بسوزد! خطبای ارزشی که زبان گویای اسلام اند نیز آسیب ببینند.
این هم نادرست است، ما معتقدیم باید در این عرصه جانب اعتدال را گرفت. بر برپایی عزای حسینی و اهل بیت (ع) تأکید داشته باشیم از خطبا و مداحان مخلص تجلیل و تکریم کنیم در عین حال رسالت روشنگری خود را در عرصه عزاداری‌ها همانند دیگر عرصه‌ها داشته باشیم بنابراین اگر در این مجلس عظیم سخن از آسیب‌ها داریم.
استفاده از موسیقی مبتذل:از آسیب‌های شکلی عزاداری‌ها، استفاده از موسیقی‌های لهوی و حرام در عزاداری‌هاست. برخی مداحان ترانه های طاغوتی دیروز و یا ترانه های لس‌آنجلسی امروز را گوش می‌دهند آهنگ همان آهنگ است محتوا را عوض می‌کنند این قطعاً حرام است نمی‌توان به بهانه انجام مستحبی مرتکب حرام شد مرحوم شیخ اعظم انصاری میفرماید الاتری انه لایجوز ادخال السرور فی قلب المؤمن و اجابته بالمحرمات آیا نمیبینی که جایز نیست شاد کردن مؤمن و اجابت دعوت او با محرمات باشد. اسلامی که میگوید قرآن را حق ندارید با لحن ا هل فسق بخوانید قطعاً این اسلام اجازه نمیدهد که از آهنگ‌های حرام در عزاداری‌ها استفاده شود. در بعضی عزاداری‌ها دیده می‌شود بجای آنکه نوحه خوانی شود تنها آهنگ می‌نوازند و زنجیر میزنند این‌ها بی تردید تحریف عزاداری است و مورد رضای سالار شهیدان نیست. از مراجع عظام تقلید پرسیده شده است که: استفاده از آلات موسیقی مانند ارگ در مراسم عزاداری چطور است؟ مقام معظم رهبری آیت‌الله العظمی خامنه ای فرموده‌اند: استفاده از آلات موسیقی مناسب با عزاداری سالار شهیدان نیست و شایسته است مراسم عزاداری به همان صورت متعارفی که از قدیم متداول بوده برگزار شود.
اکتفا به مداحی:اکتفا به مداحی و سینه زنی دیگر آسیب مجالس عزاداری است. درست است که این شورها و عشق‌ها و سینه زنی‌ها و حال‌ها در نهایت تقویت دین است، ما به سهم خودمان خوشحالیم از اینکه ببینیم بجای اینکه جوانان در مجالس گناه باشند در این مجالس حضور یابند. لیکن سخن این است که اگر این شورها با شعور گره نخورد، ماندگار نخواهد بود. لیکن متأسفانه در برخی مجالس تنها اکتفا، به مداحی است و این آسیب پذیری آنگاه عمق بیشتری پیدا می‌کند که ملاحظه کنیم کم کم مجالس فاتحه هم به این سمت و سو می‌رود که تنها مداح دعوت می‌کند در حالی که این مجالس از فرصت‌های مناسب توجه دادن مردم به دین و قیامت است اهل بیت (ع) می‌پسندیدند که مجالسی که بنام آن‌ها شکل می‌گیرد مجالس محتوائی باشد. حضرت امام صادق (ع) به عبدا… بن حماد بصری فرمود: به من گزارش دادند که زن و مرد نیمه شعبان به زیارت امام حسین (ع) می‌آیند قرآن می‌خوانند کتاب مناقب می‌خوانند قصه ¬های اهل بیت را می‌گویند، روضه خوانی و مرثیه سرائی دارند عبدا… جواب داد: آری فدایت شوم در برخی از این مراسم من بوده¬ام حضرت فرمود سپاس خدای را که در بین مردم کسانی را قرار داد که ما را مدح می‌کند برای ما مرثیه می‌خوانند و از دشمنان ما کسانی از نزدیکان و غیر نزدیکان ما کسانی را قرار داد که تهدید کنند آن‌ها را و رفتار زشتشان را تضییع نمایند. شهید مطهری گوید: معلوم می‌شود فلسفه این کار گریستن به تهدید دشمن و تقبیح کار آن‌هاست. مجالس عزاداری در طول تاریخ منشأ روشنگری رهیابی به حقیقت بوده است خطیبان خطابه میخواندند و مرثیه سرایان مرثیه سرائی حداکثر ثوابش ثواب ذکر است پیامبر حلقه علم را بر حلقه ذکر ترجیح داد. در روایتی آمده است: پیامبر گرامی (ص) از منزل خارج شد به طرف مسجد آمد دید در مسجد دو مجلس است یک مجلس آموزش دین است و مجلس دیگر مجلس دعا فرمود هر دو مجلس خوب است اینان دعا می‌کنند و اینان آموزش می‌بینند و آموزش می‌دهند اینان افضلند که من برای تعلیم مبعوث شدم آنگاه حضرت در مجلس آموزش دین نشست. مجالسی که در آن تعلیم و تعلم معارف دینی است بوستان‌های بهشت است: پیامبر اکرم (ص) فرمود آنگاه که گذر به بوستان‌های بهشت کردید بهرهمند شوید گفتند ای رسول خدا بوستان‌های بهشت کجاست حضرت فرمود حلقههای یاد خدا همانند خداوند را فرشتگان بسیاری است که به دنبال حلقه های ذکر خدا می¬گردند وقتی حلقه ذکر یافتند آن‌ها را احاطه می‌کنند …
نوشته شده توسط admin در شنبه, ۱۸ آبان ۱۳۹۲ ساعت ۱۰:۲۶ ق.ظ
