فریبا حسین پور
گروه خانواده وسلامت:شخصی که ازدواج می‌کند باید به جای توجه به مصالح فردی، به مصلحت‌های خانواده بیندیشد و با پذیرش جایگاه همسرش در زندگی، از خواسته‌های فردی خود تا حدودی بگذرد ودرجهت پیش برد اهداف زندگی راهی شود.
زنان و مردان خوش بخت، در زندگی انعطاف پذیرند.زمانی که شخصی ازدواج می‌کند باید خواسته‌هایش را متعادل سازد. به طوری که برای مثال خانم‌ها بیشتر از توان مالی همسرشان از او انتظار نداشته باشند. این را همه می‌دانند که هر زندگی فراز و نشیب‌های فراوانی دارد، در نتیجه باید برای پایداری زندگی با مشکلات دست و پنجه نرم کرد.اهمیت سازگاری در مباحث روانشناسی تا اندازه‌ای است که بسیاری از تعاریف بر اساس میزان سازگاری افراد تعریف می‌شود. مثلا یکی از تعاریفی که در مورد هوش گفته می‌شود، هوش را میزان سازگاری افراد با محیط می‌دانند.
یا یکی از پارامترهای اساسی سلامت روانی را سازگاری با محیط عنوان می‌کنند. حتی در مباحث زیست شناختی نیز سازگاری ارگانیسم با محیط را مهمترین عامل بقاء موجود زنده می‌دانند.البته سازگاری به معنی سازش کاری و منفعل بودن نیست.
سازش کاری و منفعل بودن این است که مثلا شما در محیط کار تسلیم‌وار و بدون هیچ خلاقیت و تلاشی در جا بزنید اما در سازگاری اولا آنقدر هیجان‌های منفی شما را درگیر نمی‌سازد که آرامش شما به هم بریزد یا ابتکار عمل از دست شما خارج شود.ثانیا با خلاقیت، تلاش و روش حل مسئله ضمن اینکه کار محوله را به بهترین نحو انجام می‌دهید، مبتکرانه با اقدامات خودجوش و مثبت در راستای کارهای‌تان زمینه رشد خود را فراهم می سازید و با دقت عمل(نه به صورت هیجانی واحساسی) به دنبال روش‌های هنجار سازمان متبوعه جهت حل مساله خود می_پردازید.
رسول اکرم(ص) می‌فرمایند: هرکه از سازگاری و مدارا سهم خود را برده باشد. از خیر دنیا و آخرت سهم برده است. همچنین حضرت علی(ع) می‌فرمایند: هر مومن آسان‌گیر و نرم خو اهل بهشت است.
سازش یعنی پذیرش بی قید و شرطِ شرایط موجود، انتظارات همسر و برآورده کردن آن بی_آنکه چون و چرایی در کار باشد، این که زوج و زوجه بتوانند اظهارنظر کنند.
اما سازگاری یعنی اینکه زوجین از حقوق خود دفاع می‌کنند و در عین حال فکر حقوق همسر خود نیز هستند.
در سازگاری آرامش وجود دارد و هر یک از زوجین می‌دانند در چه مواقعی می بایست عقب نشینی نمایند. در حالیکه در سازش، توهین و تحقیر و پایمال شدن حق وجود دارد.ناسازگاری زمانی است که فرد احساس می‌کند حقش در نظر گرفته نمی‌شود و مورد تحقیر و توهین قرار می‌گیرد و لذا مقاومت کرده و در مقابل، چنین رفتاری را از خود بروز می‌دهد.
با توجه به اینکه بهبود روابط، نقش مهمی در سازگاری زوجین و نقش محوری در سایر ابعاد سازگاری و زناشویی دارد و به عبارتی تقویت عوامل سازگاری موجب کاهش ناسازگاری‌هایی می‌شود، امروزه این امر را در راستای ایجاد سازگاری مقدم بر حل مشکل بین زن و شوهر می_دانند.
مطابق تحقیقات به عمل آمده، ارتباط دوتایی شامل( تفاهم، درک، صمیمیت مراودات کلامی و غیر کلامی، حل تعارض و موضوعات شخصیتی (شامل سلایق، ویژگی‌های رفتاری، نحوه‌ی ارتباط با اقوام و دوستان) از عوامل مهم در سازگاری زوجین بوده و در این میان ارتباط دوتایی نقش محوری‌تری دارد.
حرکت در راستای عکس آنچه در آثار و نشانه‌ها قلمداد گردید و در اظهارات یک همسر به عنوان نمونه بیان شد می‌تواند راهکارهای مناسبی برای ایجاد سازگاری هر چه بیشتر باشد.
داشتن زندگی مشترک بدون تنش و بحث مداوم و بی نتیجه، برای بعضی از همسران به آرزو تبدیل شده است. زن و شوهرهایی که با رعایت چند توصیه می توانند به زندگی شان رنگ آرامش بزنند اما آنقدر این کار را نکرده اند که راه حلی بهتر از طلاق نیافته اند. داشتن زندگی مشترک بدون تنش و بحث مداوم و بی نتیجه، برای بعضی از همسران به آرزو تبدیل شده است. زن و شوهرهایی که با رعایت چند توصیه می توانند به زندگی شان رنگ آرامش بزنند اما آنقدر این کار را نکرده اند که راه حلی بهتر از طلاق نیافته اند.
بنابراین بعد از خواندن نکته به نکته این مطلب برای عمل کردن به این توصیه ها برنامه ریزی کنید تا آرامش را در زندگی مشترک احساس کنید.
گاهی همسرمان عصبی است و حرف هایی می_زند که خودش هم واقعا به آن حرف ها اعتقادی ندارد؛ اگر آن حرف ها را معیار رفتار خودمان قرار بدهیم، وارد بازی قدرت می شویم که کمکی به زندگی مشترک و افزایش صمیمیت ما نخواهد کرد. وقتی می دانید همسرتان حرف خودش را باور ندارد چه دلیلی وجود دارد که بخواهید به او ثابت کنید اشتباه کرده است!
درباره اختلاف های خودتان می توانید بدون سرزنش، تحقیر و انتقاد با هم گفتگو کنید اما تلاش برای تغییر همه رفتارهای همسرتان به معنی زندگی مشترک نیست، به معنی یک جنگ منجر به شکست است. همه نظرات دیگران را جدی نگیرید. این که اطرافیان درباره شما و همسرتان چه قضاوتی دارند مهم نیست! مهم این است که از زندگی مشترک با همسرتان لذت ببرید و به توصیه های غیرمنطقی دیگران توجه نکنید.معمولا اگر به همسرتان آزادی اشتباه کردن بدهید، محیط زندگی تنش کمتری پیدا می کند اما بهتر است بازخورد و رفتار شما بدون تنش باشد تا همسرتان دوباره آن اشتباه را تکرار نکند.
بعد از این که چند ماهی از شروع زندگی مشترک بگذرد، دکمه قرمز همسرمان را پیدا می_کنیم و می_فهمیم که با کدام دکمه عصبانی، با کدام دکمه بی حوصله و با کدام دکمه ناراحت می_شود.استفاده از دکمه های قرمز برای باج گیری، انتقام، تنبیه، سرزنش، حال گیری و … شما را وارد بازی قدرت می کند و بازی قدرت جایی شروع می شود که صمیمیت و در نتیجه شادی تمام می شود.اگر هر دو پذیرفته باشید که جدل بی فایده است بعد از اندکی بحث و جدل و مناظره دست از فهماندن مسئله برمی دارید و به جای جنگ کلامی قدرت، دنبال راه حل موثرتری می گردید. استفاده از زبان برای بیان مفاهیم به سوءتفاهم دامن می زند و دخالت احساس و هیجان به طور پنهان و آشکار، ماجرا را پیچیده تر می کند.
اگر همسرتان به اشتباه فکر می کند شما به او خیانت کرده اید، لازم نیست برای اثبات وفاداری خودتان را بکشید بلکه کافی است شفاف و روراست باشید؛ هم در مسائل مالی، هم در مسائل دیگری که برای همسرتان مهم است.
ممکن است بدون فکر کردن، به همسرتان حرفی بزنید و چهل سال بعد همسرتان به شما بگوید که تو همانی هستی که فلان جمله را گفتی! البته نتیجه گفتن یک حرف اشتباه در این حد مسئله مهمی نیست، مهم این است که وقتی حرف می زنید، بعد اصرار دارید سر حرف تان باقی بمانید و بازی کودکانه »لجبازی« شروع می شود.
نهایتا حتما توصیه‌ی بزرگ‌ترها را در هنگام جاری شدن صیغه‌‌ی عقد شنیده‌اید؟
»بروید، با هم بسازید« بیایید یک بار دیگر این جمله‌‌ی به ‌ظاهر ساده را مرور کنیم؛ ساختن و سازگاری به چه معنا است؟ چه چیزی را باید بسازیم؟ به نظر شما زوج سازگار چه ویژگی‌هایی دارند؟ آیا تمام ویژگی‌های آنان با هم یکسان است؟ به عقیده‌ی برخی صاحب‌نظران سازگاری به معنای پذیرفتن آن چیزی است که نمی‌توانیم تغییرش بدهیم، یا تغییر دادن آن برایمان هزینه‌های بالایی دارد.
بنابر این تعریف، نمی‌توان مفهوم سازگاری را با تسلیم شدن، همیشه کوتاه آمدن، همیشه از حق خود گذشتن و احساس قربانی شدن برابر دانست، چرا که سازگاری به معنای رسیدن به یک بلوغ برتر و ایجاد نگرشی نو به زندگی است نگرشی جامع و از بالا به پایین که محدودیت‌ها و مشکلات را می‌بیند، آن‌ها را تحلیل می‌کند درصورتی که امکان‌پذیر باشد، این مشکلات را از سر راه خود برمی‌دارد. و در غیر این‌صورت هم آن محدودیت را می‌پذیرد و سعی می‌کند مشکل را برای خود به فرصت تبدیل کند.