اعتیاد در مدارس را می شود کتمان_کرد دانش_آموز معتاد را چطور

گروه اجتماعی: اینکه آماری از اعتیاد دانش_آموزان و حتی دانشجویان ارائه نمی‌شود، راهکاری برای حل معضل اعتیاد نمی‌تواند باشد. نیاید این موضوع را کتمان کرد. به گزارش آرازآذربایجان ، درباره مسائل اجتماعی به ویژه در حوزه اعتیاد مطالعات و تحقیقات متعددی داشتم و حتی در مقطعی با وزارت آموزش و پرورش برای بررسی این موضوع همکاری داشتم که ماحصل این همکاری راه اندازی دفتر پیشگیری مواد مخدر در آموزش و پرورش بود.
یک استاد دانشگاه تاکید کرد: مسئله اعتیاد در گذشته به نوعی به خط قرمز بود، در آن مقطع زمانی تحقیقاتم نشان دهنده این بود که سن اعتیاد بسیار پایین آمده است، به ویژه در استان‌های شرقی که نه‌تنها دانش‌آموزان مصرف‌کننده مواد مخدر بودند بلکه توزیع کننده نیز بودند.
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه مسئله اعتیاد دانش‌آموزان در شهرهای بزرگ و کلان شهرها از جمله شهر تهران، مسأله‌ای که تبدیل به یک بحران جدی شده است، اعلام کرد: این موضوع به عنوان یک معضل در جامعه است و نمی‌توان آن را کتمان کرد اینکه آماری از میزان دقیق دانش آموزان و حتی دانشجویان معتاد ارائه نمی‌شود، راهکاری برای حل معضل اعتیاد نمی‌تواند باشد.
این استاد جامعه شناسی تاکید کرد: مسئله احتیاط موضوع بسیار مهم و حساسی است اما این حساسیت دلیل کافی نیست که مسئولان نخواهند آن را باور کنند. اعتیاد و گسترش آن در جامعه دلایل متعددی دارد و برای حل آن باید منشأ آن را یافت. اینکه چگونه و چرا این معضل هر روز گسترده‌تر می‌شود. تصور اینکه می‌شود با زور و متوسل شدن به آن اعتیاد را از جامعه جارو کرد و مانع رشد آن شد، تصور اشتباهی است.
معیدفر همچنین تصریح کرد: سطح دسترسی به مواد مخدر برای دانش آموزان در هر مقطع تحصیلی بسیار آسان شده است به طوری که در حداقل زمان هر نوع مواد مخدری که تمایل داشته باشند به راحتی تهیه می‌کنند.
در این میان نکته قابل تأمل این است که دانش آموزان دختر نیز همپای دانش آموزان پسر مصرف کننده شدند، حتی امروز دختران بیش از پسران توزیع‌کننده مواد مخدر هستند.
وی ادامه داد: در بررسی‌های علل گرایش دانش آموزان و دانشجویان به مواد مخدر، موارد متعددی وجود دارد اما کنجکاوی، نبود سرگرمی، فرار از واقعیت‌های زندگی و عدم آگاهی از عواقب مصرف از جمله دلایل مهم است، مواردی در صورت تمرکز نهادهای آموزشی کشور به ویژه آموزش و پرورش قابل درمان است. مسئولان و تصمیم‌گیران باید باور کند که اعتیاد در کمین دانش آموزان است و برای برون رفت از بحران ایجاد شده می‌شود گام مؤثری برداشت.
انجام مطالعات دقیق، ارزیابی شرایط موجود و برنامه ریزی می‌تواند در حل بحران کنونی اعتیاد دانش‌آموزان و حتی دانشجویان مؤثر باشد.
محیط فر با بیان اینکه کشور اسکاتلند در دو دهه گذشته مشابه آن چیزی که کشور ما در اعتیاد دانش آموزان با آن مواجه است، مواجه بود اما با پذیرش این موضوع، تحقیق، مدیریت بحران، سرمایه گذاری، آموزش دانش آموزان به صورت غیرمستقیم و والدین نسبت به چگونگی مواجهه با اعتیاد امروز موفق شده تا بحران اعتیاد دانش آموزان را حل و فصل کند. متأسفانه در کشور ما نسبت به این موضوع برخورد نامناسبی صورت می‌گیرد.
وی گفت: امروز کشور با فقر اقتصادی مواجه است که به تدریج منجر به فقر فرهنگی خواهد شد به عنوان یک جامعه شناس که مطالعات عمیقی و گسترده‌ای نسبت به اعتیاد انجام دادم و حتی در مقطعی در آموزش و پرورش همکاری داشتم از تمامی مسئولان می‌خواهم که اعتیاد دانش آموزان را جدی بگیرند و نگرانی آنها انتشار آمار اعتیاد دانش‌آموزان نباشد بلکه نسبت به این موضوع باشد که چگونه در میادین اصلی و فرعی شهر در حداقل زمان، مواد مخدر در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌گیرد؟ بدون تردید مشکل اعتیاد قابل حل است در صورت اینکه برای مواجهه با پذیرش بحران، مطالعه و برنامه ریزی صورت گیرد.
این در حالیست که اعتیاد پدیده نوظهوری نیست اما اینکه این پدیده را در بین دانش آموزان مدارس جستجو کنیم در این وسعت و اندازه اندکی جدید به نظر برسد، مساله ای که عامل اصلی آن را در بسیاری از موضوعات باید یافت. شرایط روز دنیا و دسترسی دانش آموزان به اطلاعات مختلف، فعالیت در فضای مجازی، خانواده، دوستان ناباب و عوامل دیگر را می توان در گسترش اعتیاد در بین دانش آموزان دخیل دانست، اما بنا بر نظر کارشناسان مهمترین عامل به خانواده ها باز می گردد.
فرزندی که در خانواده جای امنی برای آرامش و امنیت نداشته باشد، تنش بین والدین و نظارت نکردن دقیق پدر و مادر باعث می شود که فرد بسیار راحت تر از دیگر همسالان خود جذب ناهنجاری های اجتماعی شود.
هر چند که مسوولان همواره از ارایه آمار دقیق اعتیاد دانش آموزان به انواع مواد مخدر سر باز زده و یا حتی به دلیل اینکه ممکن است تبعات اجتماعی منفی به دنبال داشته باشد، واهمه دارند اما این واقعیت تلخ در لایه های مختلف جامعه وجود دارد و گریزی از آن نیست.
در حالیکه سن اعتیاد در میان دانش آموزان بنابر اظهارات مقامات رسمی به زیر ۱۵ سال رسیده، از سوی وزارت آموزش و پرورش برنامه ای مدون و مشخصی در زمینه کاهش آسیب های اجتماعی در مدارس دیده نمی شود. وی با بیان اینکه یکی از پایه ترین روش ها در زمینه پیشگیری از آسیب های اجتماعی در مدارس، روش های آگاهی سازی و آموزش های منسجم در این زمینه است، افزود: آموزش مهارت های زندگی و آموزش مستقیم دانش آموزان و اولیا بنابر نظر بسیاری از کارشناسان اجتماعی نقش موثری در پیشگیری از وقوع اعتیاد در میان دانش آموزان دارد، آموزش هایی که اثری از آن در سیستم آموزشی کشور دیده نمی شود.
عضو کانون صنفی معلمان خاطرنشان کرد: آمارهای رسمی نشان می دهد که بیش از ۶۷ درصد دانش آموزان مصرف کننده مواد مخدر نخستین تجربه خود را از مدارس آغاز کرده اند. در حالیکه هر دانش آموز بطور متوسط در حدود ۱۰ سال از عمر خود را در شرایط سنی حساس در محیط مدرسه می گذراند و متولی اصلی تعلیم و تربیت آنها بنابر قوانین رسمی، وزارت آموزش و پرورش به حساب می آید، اغراق نیست اگر مسوولیت اصلی افزایش اعتیاد در میان دانش آموزان را متوجه این وزارتخانه کنیم.
وی فقدان ساختارهای لازم برای پیشگیری از اعتیاد دانش آموزان را از جمله دلایل این افزایش عنوان کرد و افزود: در حالیکه بر اساس مصوبه شورای عالی امنیت ملی تمامی دستگاه ها موظف شده اند، اداره یا دفتری اختصاصی برای مبارزه با مواد مخدر در بخش های زیر مجموعه ای خود دایر کنند، چنین ساختاری در آموزش و پرورش دیده نمی شود. فقدان چنین ساختارهایی، زمینه ساز نبود برنامه ریزی منسجم و مناسب در زمینه اطلاع رسانی و آگاهی رسانی مناسب به دانش آموزان و اولیا آنها می شود.
یکی از روش های موثر، آموزش و اطلاع رسانی در زمینه مهارت های زندگی از طریق کتاب های درسی و آموزش در محیط مدارس است با این حال ضعف مدیریتی و شرایط خاص، مانع از تدوین کتاب های درسی مناسب در زمینه های مختلف اجتماعی شده است.
به نظر می رسد پرداختن به پدیده اعتیاد در میان دانش آموزان که حساس ترین دوران زندگی خود را سپری می کنند به مدیریت قوی و پای کار آمدن جدی تر دستگاه های متولی بویژه وزارت آموزش و پرورش نیاز دارد. یک جانبه نگری و قضاوت نادرست در این رابطه نه تنها گره ای از مشکلات را حل نمی کند بلکه به کلافی سر در گم تبدیل می شود که گشودن آن شاید با صرف زمان و هزینه های گزاف امکانپذیر نباشد.
جستجو ریشه ای معضل اعتیاد و جایگزین کردن روش های مناسب برای سرگرمی و تفریح دانش آموان از یک سو و آگاه کردن خانواده ها در زمینه مسایل تربیتی فرزندان و فراهم کردن محیط امن در خانواده می تواند به کاهش ناهنجاری های اجتماعی از جمله اعتیاد در بین نوجوانان و جوانان کمک کند.
Arazazarbaijan.ejtemai@gmail.com