ارسلان قیزی پری
صمد چایلی
آنادیلیمیز: ایلک اوشاق، بلک‌دن تازا آچیلمیشدیر. یئنه ارکنازخانیم گئدیب مامانی چاغیرمالی اولدو. بو دؤنه سئیفار اؤزوده کندده‌ایدی. ماما، دوغوم دردینی چکن پری‌ایله بیر اوتاقدا، قوهوم ـ قونشولاردا اوبیری اوتاقدا، مامانین »اوشاق، اوغلان‌دی«سسینی گؤزله‌ییردیلر.
دقیقه‌لر سوووشدو، ماما بیردن بیره سسه گلدی:
ـ آی بالا! سئیفارا دئیین بؤرکونو گؤیه آتسین. اوشاق یئنه‌ده قیزدی. یازیق بالا، گؤزله گؤزون وار اولسون!سئیفار نه ایندی، نه دین‌دی، دوروب چؤله چیخدی. اوبیری آداملاردا داغیلیب هرهسی بیر یانا گئتدی. هیرسی جیه‌رین دوغرایان سئیفار، گلیب کندین بیر قایا باشیندا، یئره اوتوردو. او فیکره دالدیقجا، پرینین بئله یاراماز ایشلریندن آرتیق جینله‌ندی.
اؤز اؤزونه دئدی:
ـ اده گیجین بیری گیج! قاباقکی‌کیمی کاریخما! زری‌ده رسوایچیلیق ائله‌دین. باری بوندا اؤزونو ساخلا! گؤنو سویا وئرمه. ایشین اوستون مالالاسان یاخشی‌دیر. گؤر اؤنونه نه چیخیر؟ تله‌سمه، تله‌سمه.اؤز دوشونجه‌لرینی ات ـ داش ائله‌ین سئیفار، نئچه ساعات سونرا، ائولرینه قاییتدی. یورقان- دؤشک ایچره سیزیلدایان پری، ائو قاپیسینین جیریلتیسیندان، سئیفارین ایچری گلمه‌سین، دویدو. گؤزلرینی آچیب ارین باشی اوسته گؤره‌نده، ائله بیلدی‌کی، یئنه سئیفار سیللی چکه‌جک‌دیر. اما، گؤزله‌نیلمزدن، سئیفار »عیبی یوخ، آلین یازیسی بیزیم الیمیزده دئییل‌کی«دئیه، آروادینا توختالیق وئردی.
او، اوره‌ییندن نئچه سؤز کئچیردی:
ـ های ـ کوی سالیب هایلازلیق ائتمه‌دن، سس‌سیز ایش گؤرمک یاخشی‌دیر. اوز اؤرتولو اولماق، اوز آچیقلیقدان یئی‌دیر.گله‌جک گونلر، بیر ـ بیرینه قاریشیب اوینایان ایکی قیز اوشاغی، پرینین گونده‌لیک ایشلرین آرتیق چوخالتمیشدیلار. زری، نازلی‌نین اوست باشینا تورپاق سوووروردی. نازلی‌دا، زری‌نین ساچلارین الینه کئچیردنده، نئچه تئل قیریب یئره تؤکوردو. اونلار هله اوشاقلیغین ایلک آددیملاریندا، آتیلیب دوشمکده‌ایدیلرکی، یئنه‌ده پری بویلو اولدو. ماما ارسلانین ائوینه گلدی. بویلونون دوغماسینا یاردیم گؤستردی. بو دؤنه، قوهوم ـ قونشو ایلهشن اوتاق، چوخ آز خانیمی اؤزونده یئرلشدیرمیشدیر. اونلاردا خالا خاطیرین قالماسین دئیه، ارکنازی صحبته توتموشدولار. مامانین سسیندن یئنه ارکنازین بدنی گیزیلتی‌یه دوشدو.
ماما، چیغیردی:
ـ آی بالا! من نه ته‌هر ائله‌یم آخی! بو اوشاق‌دا قیزدی. دئیه‌سن قیز دوغارلیق پرینین آلین یازیسی‌دیر. آدام‌دا بئله قارابخت اولارمیش؟خبری ائشیده‌نلر نه‌قده‌ر ناراحات اولسالاردا، یالنیز اؤزلری بیلدیلر. اونلارین نئچه‌سی حتی گؤزلریندن یاشدا دامیزدیلار. قاش قاباق ساللاییب، دوداق بوزه‌ن‌ده اولدو. دیشاری‌دا ایلهشن سئیفار ایسه، خبری آلان‌کیمی، بو دؤنه اوزونه، توزدا قوندورمادی. او، اؤز ایشین گؤروردو. ائوه قاییداندان سونرادا، نه پری‌نی دیندیردی، نه‌ده ارکنازی سایا گتیردی. اوسته‌لیکده، او ارسلان ایدی‌کی، قارداشی اوغلونا توختالیق وئردی. اونو دیله توتوب، تومارلادی. ائله آندیردی‌کی، سئیفارین غمینده، اودا اورتاق‌دیر. ائوین سویوق فضاسی، اوچونجو قیز گلندن سونرا، داها آرتیق سویودو. گوللو بلک دؤورانین کئچیریب، بالا ـ بالا اوبیری باجیلاری‌ایله اویناماغا باشلادی. پری اؤزوده گونده‌لیک ایشلرین گؤره ـ گؤره قیزلاری قورویوب، بؤیودوردو. یالنیز بیر سایاقدا اؤتوشن چاغلار، نه پری‌نی، نه‌ده اونون قیزلارینی، گونده‌لیک تکرارلاردان قورتارا بیلمیردی. اوگون دان یئرینین سؤکوله- سؤکولمز چاغی‌ایدی. پری یوخودان آییلیب، تندیر اسره گئتدی. پییه‌نین دوواغین گؤتوروب، تندیره تلیس توولاییب، ایچه‌رینین قره‌سین، توزون آلدی. سونرا کوفله‌نین یولونو آچیب، اودو آلیشدیردی. دوشه‌کجه‌نی سیلکه‌لیینده‌ن سونرا، یئرینه قویوب، اوستونده باغداش قوردو. کونده‌لری یاخین چکیب، تهره‌بندی اونلادی. ایلک کونده‌نی وردنه‌ایله یاییب، ایلفیده‌یه چکدی.
خمیرلی ایلفیده‌نی قالدیردی، آلوولو تندیرین قیراغینا یاپسین. سول الی پییه‌نین کناریندا، ساغ الی ایلفیده آلتیندا، قالخدی‌کی خمیری تندیره چیرپسین. او آن، هم فیکرینین، هم‌ده گؤوده‌سینین تیتره‌ک واختی‌ایدی. بدنی ساغ دیزینه دایانمیشدی. کلّه‌سی ایله‌‌سینه‌سی تندیرین اوستونه یئتمیشدی. ساغ الی ایلفیده‌نی تندیرین ایچه‌ریسینه آپاریردی. گؤزلری تندیرین قیراغین گزیردی. دوزائله او واخت، آرخاسینداکی بیر تؤیوشمه سسی، فیکرینی الیندن آلدی. بیرآنین ایچینده کؤره‌یینه ده‌ین ایکی شاپپا، اونو یئریندن اویناتدی. ایلفیده تندیره دوشن‌کیمی، پری اؤزوده باشی اوسته تندیره دوشدو. اود، پرینین نفس یولونا دولدو، سسینی بوغدو. یازیق آخ‌دا دئیه بیلمه‌دی. پالتارلاری سرعتله اود توتوب، تندیری آرتیق آلیشدیردی. چابالییا- چابالییا آیاقلاری پییه‌نین او ال، بو الینه ده‌یسه‌ده، دیزلری چوخ تئز بوکولدو.سئیفار، پرینین یانیب جیزلاماسیندان، آرخایین اولدو. اوندان سونرادا حیه‌طه قاچیب »آی گلین، تئز اولون، پری تندیره دوشوب« دئیه، باغیردی. اؤنجه ارکنازایله ارسلان، سونرادا قوهوم- قونشولار، تندیر اسره گلیب، اوچ قیز آناسینین یانیب، کؤموره دؤنموش گؤوده‌سین تندیردن چیخاریب، چیغیر ـ باغیر سالیب، شووه‌ن قوپاردیلار. اؤزلرینی شیره چکن اوشاقلار، قیشقیرتی سالیب، آنالارین چاغیردیلار. اونلاری دیله توتماق ایسته‌ین تانیشلار، یانمیش اؤلونون اوستونه بیر یورقانچا چکدیلر. پرینین جنازه‌سی اوسته توپلاشان آداملاردا، هرهسی بیر نظر وئردیلر.
بیری دئدی:
ـ الین برکیتمه‌میش، تندیره اییلیب، باش ـ آیاق اولموشدور.
او بیری دئدی:
ـ قارابخت ایدی. اؤز اؤزون اودا سالدی.بونلاردان ساوایی، چوخلاری‌دا سئیفارا شک ائیله‌ییب، اونو سببکار بیلدیلر. اونلار بیر ـ بیرینین قولاقلارینا
پیچیلداییردیلار:
ـ بئچارانی، سئیفار تندیره سالیب. سیر ـ صفتینه باخ! آروادی اؤلنه اوخشامیر. ارکنازایله نئچه قوهوم ـ اقربالاری‌دا، اداره‌یه شکایت ائده‌جه‌ییک دئیه، چوخلو شوبهه‌لر یارالدیردیلار. بونلارلا بئله، اؤتن‌لر دئمیشکن، سن سایدیغینی سای، گؤر فلک نه ساییر. ارسلان قیزین آتاسی اولاراق، اونون صاحیبی مقامیندادا، دایانمیشدی. او، اؤز نظرین بیلدیره‌ر ایکن، اؤزگه دانیشانلاری‌دا، دانیشمامازلیغا چاغیردی.
اودئدی:
هئچ‌کس هاواسینا دانیشماسین! بوش بوغازلیق ائله‌مه‌یین. اؤزوزو یورمایین! قیز منیم‌دیر، اؤزوم بیلره‌م نه‌جور قویلارام. من یقین بیلیره‌م‌کی او اوزو تندیره دوشوب. بونون‌دا اداره ـ میداره‌یه دخلی یوخ‌دور. ایندی جنازه‌نی قالدیرین قبرستانا ساری یولا دوشون. بوندان آرتیق دایانماق، گوناه‌دیر.ارسلانین دئییشی‌ایله پرینین جنازه‌سی، کندین قبرستانلیغیندا تورپاغا تاپشیریلدی. اوندان سونرادا یاس تؤره‌نی کئچیریلیب، هره اؤز ایشینه باشین قاتدی. اؤلونون قیرخی هله چیخمامیشدی‌کی، کندده بیر خبر یاییلدی:ـ سئیفار کلکی‌ده‌کی اسفندیارین قیزین آلیب، کنده گتیریب‌دیر.یاییلان خبر دوزایدی. سئیفار اوچ قیزین، بؤیوک ننه‌لرینین باشینا آتیب، اؤزو بیر آیری یاشاییش باشلامیشدی. سئیفارایله گولگزین، بئش ـ اون ایلده، نئچه اوغلانلاری اولدو. بو یاندادا آنالارین الدن وئرمیش قیزلار، آتالارینین اوزون گؤرمه‌یه حسرت قالدیلار. زری اون‌بئش یاشیندا ایکن، قیرخ یاشلی بیر کیشی‌یه اره گئتدی. نازلی ارلیک چاغلارینا چاتسادا، اره گئتمک‌دن بیر یوللوق کنار گزدی.
او، کؤنول سؤزلرینی یالنیز کیچیک باجیسی گوللویه آچدی:
ـ اولسون‌کی، سنده ائشیدیب بیلیرسن. بیزیم آنامیزی اؤز آتامیز تندیره سالیب، یاندیرمیشدیر. بؤیوک بابامیز دا آتامیزا آرخا دوروب، یازیق آنامیزین نئجه اؤلمه‌سین، اؤرت باسدیر ائله‌میشدی. حتی بؤیوک‌ننه‌‌میز ارکنازدا، آنامیزین حاققینی زای ائله‌میشدی. بونلارین ندن اولدوغو، منی چوخ دوشوندورموشدو. منجه بئله ایشلرین اوز وئرمه‌سی، چوخدا ساده گؤرونمور. کندین بوتونلویونده‌کی باغلیلیقلار، تور آتان توروکیمی توخونوب، بیزی آغیر بیر چتین‌لیکلره سالمیشدیر. بو دویونلری آچماق، بیر ایکی آدامین ایشی د‌ئییلدیر. ائل گوجو سئل گوجو دئمیشلر. تور آتان توروندان‌دا قورتارماق، ائل گوجو ایسته‌ییر. اونا گؤره‌ده اوره‌ییم اره گئتمک ایسته‌میر. اؤزوم ایشله‌ییب اؤز باشیمی ساخلایاجاغام. بونونلا بئله، سنی‌ده درس اوخوداجاغام. منجه بیلگیمیزین آزلیغی، تک آنامیزی یوخ، بلکه‌ده چوخلو آنامیزا تای‌لارین، یاندیریب کوله دؤندهریب، دؤنده‌ره‌جکدی‌ده. یاشماغین باشینا سالیب، اونو آغزی اوسته چکن نازلی، اره گئتمه‌ییب، نئجه یئنیلمز خانیم اولدوغون اتل ـ اوبا اوزونه چکدی. الینه بئل آلیب سو سوواردی. اته‌گینه توخوم ـ تیله تؤکوب، زمی اکدی. اوراق گؤتوروب بیچین بیچدی. قویون ساغدی، آغارتی ساتدی. قازاندیغی پولون چوخونو، گوللونون درس اوخوما یولوندا خرج ائله‌دی. گوللو ایسه درس اوخویا ـ اوخویا اؤز بیلدیکلرین هم نازلی‌یه، همده‌کی کند قیزلارینین نئچه‌سینه، اؤیره‌تدی. اونلار گئت ـ کنده اؤز وارلیقلارینا اینانیب، نئچه زای اولموش حاقلارینادا، چاتا بیلدیلر. ایندی سره‌سه باخاندا، یئرلرین چوخونو، نازلی‌ایله گوللو، بیرده‌کی اونلارین تای ـ توشلاری اکیب، بیچیرلر. اونلارین چالیشقانلیغی ایله، کند خانیم‌لاری خانیم آدینی پارلاق بیر اولدوزا دؤندهریب، کندین هر یئرینه ایشیق ساچیرلار.
سون
نوشته شده توسط admin در دوشنبه, ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۴ ساعت ۵:۱۳ ق.ظ
