اختلالات عملکردی اجتماعی و شخصی مبتلایان به آلزایمر

گروه خانواده وسلامت :با بالارفتن سن و پیر شدن سلول ها، ترشح ماده شیمیایی سروتونین کاهش می یابد از همین روارتباط بین سلولی و انتقال اطلاعات دچار مشکل می شود.
این بیماری همیشه به علت پیرشدن سلول ها نیست، سکته مغزی که باعث از دست رفتن بخشی از سلول های مغز می شود یا شوک عاطفی از دست دادن عزیزی می تواند خطر ابتلا به آلزایمر را افزایش دهد.بیماری آلزایمر در بیشتر موارد دراشخاص سالمند درفاصله زمانی هشت تا ۲۰ سال رشد می کند و قربانی این بیماری ابتدا افت حافظه پیدا کرده و اغلب قدرت جهت‌یابی خود را به شدت از دست می دهد حتی اعضای خانواده خود را نمی شناسد هیجان‌های کودکانه نشان می دهد و از عهده نظافت خود و لباس پوشیدن برنمی آید.
بیماران آلزایمری، فراموش شدگانی هستند که زندگی برای آنها سناریوی تلخی شده که گاهی گم می شوند و گاهی گم می کنند، در لحظاتی حتی با خود هم غریبه می شوند و اسم خودشان را هم یادشان نمی آید.
اکنون تخمین زده می شود حدود ۶۰۰ هزار نفر در ایران به بیماری این بیماری مبتلا باشند و در هر چهار ثانیه یک نفر در جهان و در هر هفت دقیقه یک نفر در ایران به آن مبتلا می شود.
بیماری آلزایمر یک نوع اختلال عملکرد مغزی است که طی آن به تدریج توانایی های ذهنی بیمار تحلیل می رود و بارزترین تظاهرآن زوال عقل و اختلال حافظه است.اختلال حافظه معمولا به تدریج ایجاد شده و پیشرفت می کند، در ابتدا اختلال حافظه به وقایع و آموخته های اخیر محدود می شود ولی به تدریج خاطرات قدیمی هم آسیب می بینند.بیمار پاسخ سوالی را که چند لحظه قبل پرسیده است فراموش می کند و مجددا همان سوال را می پرسد. وسایلش را گم می کند و نمی داند کجا گذاشته است. به تدریج در شناخت دوستان و آشنایان و نام بردن اسامی آنان نیز مشکل ایجاد می شود. مشکل مسیریابی پیدا می‌کند و اگر تنها از خانه بیرون برود گم می شود.
در موارد شدیدتر حتی در تشخیص اتاق خواب، آشپزخانه، دستشویی وحمام درمنزل خودش هم مشکل پیدا می کند.
بروزاختلال در حافظه و روند تفکر سبب آسیب عملکردهای اجتماعی و شخصی بیمارشده و در نتیجه ممکن است سبب افسردگی عصبانیت , پرخاشگری بیمار شود.به اعتقاد یک دکترای طب سالمندی، سالخوردگانی که دارای ناتوانی یا معلولیت جسمی ، روانی و یا حافظه هستند و سابقه زمین خوردن ، خطر سالمند آزاری یا سوانح را دارند ، می توانند برای نگهداری به مجتمع های اقامتی مراجعه کنند.
مهتاب علیزاده گفت: اگر امکان مراقبت از سالمندان در منزل براساس ارجاع پزشک وجود ندارد، این افراد باید برای مراقبت های طولانی مدت به خانه سالمندان یا مراکز نگهداری دمانس (زوال عقل) منتقل شوند.وی افزود: مراقبت های تسکینی که گاهی در انتهای زندگی فرد سالمند انجام می شود، می تواند در خانه های سالمندان یا منازل افراد با رویکرد بالینی ، روانی و معنوی برای سالمند و خانواده اش ارائه شود.
وی، هدف اصلی از ارائه خدمات برای سالمندان را کنترل و کاهش درد، مشاوره های روحی یا معنوی توسط پزشک و پرستار و نظیر آن ذکر کرد و گفت: معاینه فشارخون برای سالمندانی که سابقه ابتلا به سنکوپ یا زمین خوردن دارند، هنگام بستری در بیمارستان الزامی است.
علیزاده توضیح داد: از دست رفتن کامل ولی موقت هوشیاری، سنکوپ (syncope)نام دارد که فرد به صورت ناگهانی هوشیاری خود را از دست داده و به زمین می افتد.
وی گفت: سنکوپ یا غش، یک حالت نیمه بیهوشی و ملایم تر از شوک است. در این حالت فرد دچار بی خبری کوتاه مدت ازاطراف خود می‌شود و علت آن نرسیدن خون کافی در کوتاه مدت به مغز است.به گفته این دکترای طب سالمندی ، در حالت سنکوپ، دستگاه های قلب و ریه فعال است و مدت زمان سنکوپ از چند ثانیه تا چند دقیقه به طول می انجامد و بیمار به صورت خود به خودی هوشیاری خود را به صورت کامل به دست می آورد.
علیزاده گفت: ممکن است قبل از ایجاد سنکوپ، فرد دچار سرگیجه ، تعریق سرد یا تهوع و استفراغ شود و یا بطور ناگهانی و بدون هیچ احساس قبلی سنکوپ رخ دهد.وی با بیان اینکه فرد؛ بعد از به دست آوردن هوشیاری، معمولا سرحال و بدون علائم است (مگر در صورت واردآمدن ضربه و یا آسیب دیدگی بر اثر زمین خوردن) افزود: شوک هیجانی مثل دیدن مناظر وحشتناک، شنیدن اخبار ناگوار، ایستادن طولانی مدت همراه با ازدحام جمعیت و خستگی شدید گرما و فقدان هوای تازه ازعلل سنکوپ است و علائم آن رنگ پریدگی، سردی، تعریق فراوان پوست، نبض ضعیف، تنفس سطحی و تند و گشادی مردمک چشم ها می باشد.
محققان آمریکایی دانشگاه ماساچوست همچنین در پژوهش دیگری ثابت کردند؛ مصرف آب سیب می تواند سبب بهبود خلق و خوی افراد مبتلا به آلزایمر شود.این پژوهشگران دریافتند که نوشیدن آب سیب از آسیب های شناختی و آلزایمر در میانسالی جلوگیری می کند و در بهبود عملکرد و جلوگیری از کاهش حافظه و هوشیاری در پیری موثر است.آنان پس از زیرنظر گرفتن ۲۱ فرد مبتلا به آلزایمر در حد متوسط و شدید متوجه شدند مصرف دو لیوان آب سیب یا ۱۲۰ میلی لیتر در روز می تواند تا ۲۷ درصد از نشانه های رفتاری و روانی مربوط به زوال عقل را بکاهد.
برای این محققان ثابت شد که تغییرات اساسی در پی مصرف آب سیب به ویژه در حالات اضطرابی، لرزش ها و جنون افراد، سبب بهبود حالات و خلق و خوی آنان می شود و مصرف منظم آب سیب نه تنها برای حفظ عملکرد مغز در بهترین حالت خود، بلکه برای به تاخیر انداختن علل کلیدی بیماری آلزایمر و در نتیجه افزایش روش های درمان، موثر است.
محققان آمریکایی در پژوهشی دیگر دریافتند که عدم تعادل ماده معدنی مس تاثیرعمیقی بر روی سیستم اعصاب مرکزی افراد می گذارد.برای این محققان اثبات شد که مس ؛ تقویت کننده فعالیت مغز قدیم (Old Brain) جایی که مربوط به احساسات و عاطفه است به عنوان یک ماده معدنی مورد نیاز بدن، نقش حیاتی در سلامت دارد.مطالعات محققان آمریکایی همچنین نشان داد؛ مصرف بیش از حد ماده معدنی مس سبب تغییراتی در مغز شده و خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش می دهد.
ماده معدنی مس برای حفظ عملکرد سیستم عصبی، رشد استخوان و عضلات و ترشح هورمون ها ضروری است و نخود فرنگی، قارچ آجیل، لوبیا، عدس ، گوجه فرنگی ، موز ، آلو سویا و سیب زمینی از جمله منابع غنی مس به شمار می روند.
به گفته کارشناس مسئول سلامت روان آلزایمر یک بیماری مغزی پیشرونده و غیرقابل درمان است که موجب از بین رفتن حافظه و مهارت های ادراکی می شود.
زهرا مقدم گفت: ابتلا به این بیماری ، پنج درصد از افراد بالای ۶۴ سال را درگیر می کند که یک سوم آنها ازنظر کارکردهای ذهنی به شدت معلول می شوند.وی افزود: ازدست دادن ابتکارعمل، فراموشکاری، ناتوانی در نامیدن و گم گشتگی مکانی از نشانه های شایع تر بیماری آلزایمر است و با گذشت زمان دستگاه عصبی فرد مبتلا به آلزایمر رو به وخامت و آسیب می گذارد خواب آشفته می شود، سرگردانی اتفاق می افتد رعایت بهداشت و نظافت را نمی کند، کنترل ادرار و مدفوع را از دست می دهد، غیرقابل کنترل پرخاشگر و لجباز می شود، جیغ و داد می زند و در راه رفتن تعادل ندارد.
وی بیان کرد: بازسازی الگوی زندگی این افراد ضروری است و با استفاده از یادداشت برداری برای ضعف حافظه و خط بریل برای افراد نابینا و جابجا نشدن وسایل خانه و اشیای داخلی می‌توان کارکردهای لطمه دیده را با کمک خانواده تاحدی جبران نمود.مقدم افزود: عدم رسیدن اکسیژن به مغز، فشار، ضربه و فشار درون جمجمه ای باعث آسیب رسیدن به مغز می شود و افراد سالمند باید نسبت به خودمراقبتی بیشتر توجه کنند و مواظب باشند صدمه نبینند.
وی، کاهش کربوهیدرات ها، افزایش میوه سبزیجات، لبنیات و دانه های روغنی را برای سلامتی توصیه کرد و گفت: سالمندان با خودمراقبتی و مطالعه می توانند کارکردهای مغز را طراوت ببخشند حتی اگر بیماری آلزایمر در آنها شروع شده باشد ، آن را کند کرده و به تاخیر بیندازند.