آل آحمد خلاء بزرگ امروز است…!

آل آحمد خلاء بزرگ امروز است…!

گروه فرهنگی:جلال الدین سادات آل احمد معروف به جلال آل احمد، فرزند سید احمد حسینی طالقانی در محله سید نصرالدین از محله¬های قدیمی شهر تهران به دنیا آمد، او در سال ۱۳۰۲ پس از هفت دختر متولد شد و نهمین فرزند پدر و دومین پسر خانواده بود.پدرش در کسوت روحانیت بود و از این رو جلال دوران کودکی را در محیطی مذهبی گذراند. تمام سعی پدر این بود که از جلال، برای مسجد و منبرش جانشینی بپرورد. جلال پس از اتمام دوره دبستان تحصیل در دبیرستان را آغاز کرد، اما پدر که تحصیل فرزند را در مدارس دولتی نمی¬پسندید و پیش-بینی می¬کرد که آن درس¬ها، فرزندش را از راه دین و حقیقت منحرف می¬کند، با او مخالفت کرد:دبستان را که تمام کردم، دیگر نگذاشت درس بخوانم که: برو بازار کار کن؛ تا بعد ازم جانشینی بسازد. و من رفتم بازار. اما دارالفنون هم کلاس¬های شبانه باز کرده بود که پنهان از پدر اسم نوشتم. پس از ختم تحصیل دبیرستانی، پدر او را به نجف نزد برادر بزرگش سید محمدتقی فرستاد تا در آنجا به تحصیل در علوم دینی بپردازد، البته او خود به قصد تحصیل در بیروت به این سفر رفت، اما در نجف ماندگار شد. این سفر چند ماه بیشتر دوام نیاورد و جلال به ایران بازگشت. در کارنامه سه ساله ماجرای رفتن به عراق را این گونه شرح می دهد: تابستان ۱۳۲۲ بود در بحبوحه جنگ، با حضور سربازان بیگانه و رفت و آمد وحشت انگیز U.K.C.C و قرقی که در تمام جاده ها کرده بودند تا مهمات جنگی از خرمشهر به استالینگراد برسد. به قصد تحصیل به بیروت می¬رفتم که آخرین حد نوک دماغ ذهن جوانی¬ام بود و از راه خرمشهر به بصره و نجف می¬رفتم که سپس به بغداد والخ …. اما در نجف ماندگار شدم. میهمان سفره برادرم. تا سه ماه بعد به چیزی در حدود گریزی، از راه خانقین و کرمانشاه برگردم. کله خورده و کلافه و از برادر و پدر.پس از بازگشت از سفر، آثار شک و تردید و بی¬اعتقادی به مذهب در او مشاهده می¬شود که بازتاب¬های منفی خانواده را به دنبال داشت. شخص من که نویسنده این کلمات است، در خانواده روحانی خود همان وقت لامذهب اعلام شده دیگر مهرنماز زیر پیشانی نمی¬گذاشت. در نظر خود من که چنین می¬کردم، بر مهر گلی نماز خواندن نوعی بت پرستی بود که اسلام هر نوعش را نهی کرده ولی در نظر پدرم آغاز لامذهبی بود. و تصدیق می¬کنید که وقتی لامذهبی به این آسانی به چنگ آمد، به خاطر آزمایش هم شده، آدمیزاد به خود حق می¬دهد که تا به آخر براندش. آل احمد در سال ۱۳۲۳ به حزب توده ایران پیوست و عملاً از تفکرات مذهبی دست شست. دوران پر حرارت بلوغ که شک و تردید لازمه آن دوره از زندگی بود، اوج گیری حرکت¬های چپ¬گرایانه حزب توده ایران و توجه جوانان پرشور آن زمان به شعارهای تند وانقلابی آن حزب و درگیری جنگ جهانی دوم عواملی بودند که باعث تغییر مسیر فکری آن احمد شدند. همه این عوامل دست به دست هم داد تا جوانکی با انگشتری عقیق با دست و سر تراشیده، تبدیل شد به جوانی مرتب و منظم با یک کراوات و یکدست لباس نیمدار آمریکایی. در سال ۱۳۲۴ با چاپ داستان زیارت در مجله سخن به دنیای نویسندگی قدم گذاشت و در همان سال، این داستان در کنار چند داستان کوتاه دیگر در مجموعه دید و بازدید به چاپ رسید. آل احمد در نوروز سال ۱۳۲۴ برای افتتاح حزب توده و اتحادیه کارگران وابسته به حزب به آبادان سفر کرد: در آبادان اطراق کردم، پانزده روزی. سال ۱۳۲۴ بود، ایام نوروز و من به مأموریتی برای افتتاح حزب توده و اتحادیه کارگران وابسته اش به آن ولایت می¬رفتم و اولین میتینگ در اهواز از بالای بالکونی کنار خیابان.آل احمد که از دانشسرای عالی در رشته ادبیات فارسی فارغ التحصیل شده بود، او تحصیل را در دوره دکترای ادبیات فارسی نیز ادامه داد، اما در اواخر تحصیل از ادامه آن دوری جست و به قول خودش از آن بیماری (دکتر شدن) شفا یافت.به علت فعالیت مداومش در حزب توده، مسؤولیت¬های چندی را پذیرفت. خود در این باره می¬گوید: در حزب توده در عرض چهار سال از صورت یک عضو ساده به عضویت کمیته حزبی تهران رسیدم و نمایندگی کنگره…. و از اوایل ۲۵ مأمور شدم زیر نظر طبری ماهنامه مردم را راه بیندازم که تا هنگام انشعاب ۱۸ شماره¬اش را درآوردم حتی شش ماهی مدیر چاپخانه حزب بودم. در سال ۱۳۲۶ به استخدام آموزش و پرورش درآمد. در همان سال، به رهبری خلیل ملکی و ۱۰ تن دیگر از حزب توده جدا شد. آنها از رهبری حزب و مشی آن انتقاد می¬کردند و نمی¬توانستند بپذیرند که یک حزب ایرانی، آلت دست کشور بیگانه باشد. در این سال با همراهی گروهی از همفکرانش طرح استعفای دسته جمعی خود را نوشتند. آل احمد با نثر عصیانگرش اینگونه می¬گوید: روزگاری بود و حزب توده¬ای بود و حرف و سخنی داشت و انقلابی می¬نمود و ضد استعمار حرف می¬زد و مدافع کارگران و دهقانان بود و چه دعوی-های دیگر و چه شوری که انگیخته بود و ما جوان بودیم و عضو آن حزب بودیم و نمی¬دانستیم سرنخ دست کیست و جوانی¬مان را می¬فرسودیم و تجربه می¬آموختیم. برای خود من »اما« روزی شروع شد که مأمور انتظامات یکی از تظاهرات حزبی بودیم (سال ۲۳ یا ۲۴؟) از در حزب خیابان فردوسی تا چهارراه مخبرالدوله با بازوبند انتظامات چه فخرها که به خلق نفروختم، اما اول شاه آباد چشمم افتاد به کامیون¬های روسی پر از سرباز که ناظر و حامی تظاهرات ما کنار خیابان صف کشیده بودند که یک مرتبه جا خوردم و چنان خجالت کشیدم که تپیدم توی کوچه سید هاشم و …..”در سال ۱۳۲۶ کتاب از رنجی که می¬بریم چاپ شد که مجموعه ۱۰ قصه کوتاه بود و در سال بعد سه تار به چاپ رسید. پس از این سال¬ها آل احمد به ترجمه روی آورد. در این دوره، به ترجمه آثار ژید و کامو، سارتر و داستایوسکی پرداخت و در همین دوره با دکتر سیمین دانشور ازدواج کرد. زن زیادی نیز به این سال تعلق دارد. در طی سال¬های ۱۳۳۳ و ۱۳۳۴ اورازان، تات نشینهای بلوک زهرا، هفت¬مقاله و ترجمه مائده¬های زمینی را منتشر کرد و در سال ۱۳۳۷ مدیر مدرسه و سرگذشت کندوها را به چاپ سپرد. دو سال بعد جزیره خارک- در یتیم خلیج را چاپ کرد. سپس از سال ۴۰ تا ۴۳ نون والقلم، سه مقاله دیگر، کارنامه سه¬ساله غرب¬زدگی، سفر روس و سنگی بر گوری را نوشت. در سال ۴۵ خسی در میقات را چاپ کرد و هم ترجمه کرگدن نمایشنامه¬ای از اوژان یونسکو را. در خدمت و خیانت روشنفکران و نفرین زمین و ترجمه عبور از خط از آخرین آثار اوست. آل احمد در صحنه مطبوعات نیز حضور فعالانه مستمری داشت و در این مجلات و روزنامه¬ها فعالیت می¬کرد.نکته¬ای که در زندگی آل احمد جالب توجه است، زندگی مستمر ادبی او است. اگر حیات ادبی این نویسنده با دیگر نویسندگان هم عصرش مقایسه شود این موضوع به خوبی مشخص می¬شود.

نوشته شده توسط admin در چهارشنبه, ۱۹ شهریور ۱۳۹۳ ساعت ۴:۰۴ ق.ظ

دیدگاه


3 × = پانزده