آذربایجان غربی رازدار هفت هزار سال تاریخ و تمدن ایرانی اسلامی
گروه گزارش: آذربایجان غربی با هزاران اثر تاریخی و باستانی، اقوام و ادیان مختلف، رازدار هفت هزار سال تاریخ و تمدن ایرانی اسلامی است.
کاوشهای باستان شناسی که تا کنون در محوطههای باستانی و تاریخی آذربایجان غربی انجام گرفته، آثاری از هفت هزار سال پیش در تپههای هفتوان و اهرنجان و کول تپه سلماس حسنلوی نقده، ربط سردشت، گوک تپه و دیگاله ارومیه، تخت سلیمان تکاب، قالایچی بوکان بسطام چایپاره، پیراحمد کندی ماکو، برده کنته مهاباد و دهها تپه دیگر به دست آمده که برخی از این آثار نشانگر تمدنی درخشان و مردمان فرهیخته و فرهنگی در این مناطق بوده است.
آذربایجان غربی به دلیل قرار گرفتن در دروازه شرق به غرب در طول تاریخ هفت هزار ساله خود، شاهد تغییرات و تحولات، رقابتها جنگها و خونریزی های سهمگینی میان اقوام و تمدنهای مختلف بوده که این تغییر و تحولات در هنر، معماری، ادبیات و شیوه زندگی مردم تاثیرات عمیقی گذاشته است.یافتههای باستان شناسی نشان میدهد آذربایجان غربی از تمدنهای بزرگی مانند اورارتو، مانایی، آشوری هوری، میتانی، مادی و پارسی میزبانی کرده که معمولا اضمحلال و استقرار هر یک از تمدنها با جنگهای طولانی همراه بوده و اقوامی توانستهاند در این جنگها پیروز باشند که در میان خود متحد و همدل بودهاند و با اقوام و تمدنهای نزدیک از در دوستی برآمدهاند.? دیااکو ? بنیان گذار تمدن ماد ایرانی که زمانی خود به دست آشوریها اسیر شده بود، زمانی توانست بر حکومت ۸۰۰ ساله آشور پایان دهد که با امپراطوری اورارتو پیمان دوستی و مودت بست.
نگاه اجمالی به این تحولات نشان میدهد که آذربایجان غربی در هزار و اول قبل از میلاد مرکز تحولات جهانی در خاورمیانه بوده که در روزگار خود مهد تمدن جهان بوده است.همین ویژگیها موجب شده تا آذربایجان غربی از تعداد زیادی از آثار و بناها و محوطههای باستانی برخوردار شود که تا کنون افزون بر یک هزار و ۴۷۰ اثر استان در فهرست آثار ملی ثبت شده است.کاخ موزه باغچه جوق، قره کلیسا، مقبره ساندوخت کلیسای زور زور در ماکو، مسجد مطلب خان مقبره آل یعقوب، بازار سرپوشیده، دروازه سنگی، مقبره شمس تبریزی در خوی، حمام شیخ و تپه پژوهشی اهرنجان، کتیبه سنگی شاپور اول ساسانی در سلماس، مسجد جامع، بنای سه گنبد کلیساهای ننه مریم و کلیسای سیر، مدرسه هدایت، خانه انصاری، غار تم تمان، قلعه بردوک در ارومیه، تپه تاریخی حسنلو و قلعه قالای باشی در نقده، حمام بیستون سردشت، غار سهولان حمام میرزا رسول و فخریگاه، محوطه باستانی برده کنته در مهاباد و تپه قالایچی و مسجد حمامیان در بوکان، تخت سلیمان، زندان بلقیس محوطه دوه تایاغی در تکاب، از جمله آثار و بناهای تاریخی آذربایجان غربی هستند.از مجموع آثار تاریخی و باستانی آذربایجان غربی تا کنون ? قره کلیسا ?در شهرستان چالدران و مجموعه تاریخی و باستانی ? تخت سلیمان ? تکاب به دلیل اهمیت و جایگاه تاریخی آنها در فهرست آثار جهانی به ثبت رسیدهاند.
قره کلیسا یا کلیسای ? طاطائوس مقدس ? محل دفن طاطائوس یکی از ۱۲ حواری حضرت عیسی مسیح (ع) است که بنای اولیه آن با شیوه معماری قرون اولیه میلادی با استفاده از سنگهای سیاه تراشدار ساخته شده و در قرون اخیر بخشهای دیگری با استفاده از سنگهای سفید آهکی به آن افزوده شده است.قره کلیسا از مکانهای مقدس آرامنه جهان و یکی از زیارتگاههای معتبر عالم مسیحیت است که در مرداد ماه هر سال آیین جهانی ? باداراک ? با حضور مسیحیان جهان در آن برگزار میشود.تخت سلیمان فعلی که در کتب تاریخی از آن از عنوان شهر ? شیز ? و ? گنجک ? یاد میشود، محل استقرار آتشکده آذرگشنسب ساسانی است که جزو سه آتشکده بزرگ و مهم مربوط به آیین زرتشتی است که پادشاهان ساسانی پس از به حکومت رسیدن باید آن را زیارت و هدایایی را تقدیم آن میکردند.سالانه افزون بر دو میلیون گردشگری داخلی و خارجی از بناها و محوطهها و جاذبههای طبیعی آذربایجان غربی دیدن میکنند که تخت سلیمان، قره کلیسا مهمترین مقصد گردشگران داخلی و خارجی است.
آذربایجان غربی علاوه بر جایگاه تاریخی و فرهنگی به لحاظ آب و هوایی نیز دارای ویژگیهای منحصر به فرد و چهار فصل مشخص است که در کمتر نقطهای از جهان دیده میشود.بارندگی مناسب در استان موجب شده تا نزدیک به ۴۰ رودخانه دایمی و فصلی، ۱۲ هزار چشمه و قنات، ۳۱ تالاب بینالمللی و عضو کنوانسیون رامسر در آن شکل بگیرد، کوهپایهها و پستی و بلندیهای سرسبز در بهار و پوشیده از برف در زمستان، دریاچه ارومیه با ۱۰۲ جزیره کوچک و بزرگ، مزارع و باغات سیب و انگور آبشار عظیم شلماش در سردشت، سد عظیم ارس در پلدشت و ۱۲ دریاچه پشت سد، ۱۱۰ هزار هکتار عرصه جنگلی در سردشت و پیرانشهر از جاذبههای طبیعی آذربایجان غربی است.دریاچه ارومیه با وجود گذراندن روزهای حزن انگیز بحرانی در سالهای اخیر به دلیل مشکل خشکسالی، همچنان بزرگترین دریاچه داخلی کشور و پناهگاه و محل عبور هزاران پرنده رنگین پر بوده و مرهمی برای چشمان خسته مسافرانی است که از سواحل دریاچه گذر میکنند.این دریاچه امروز اهمیت جهانی دارد و از مناطق بدیع در سطح جهان به شمار میرود و سازمان جهانی یونسکو، آن را از جمله ۵۹ منطقه بینالمللی ذخایر طبیعی کره مسکونی ثبت و معرفی کرده است.پرندگان را باید با ارزشترین و بارزترین نشانه حیات در دریاچه ارومیه به شمار آورد که خشک شدن تدریجی و شور شدن بیش از حد آب آن، حیات آنها را نیز تحت تاثیر قرار داده و در سالهای اخیر از تعداد مهاجرت پرندگان به این منطقه کاسته شده است.جزایر این دریاچه، مامن و زیستگاه حیوانات متعددی چون قوچ، کل و بز، پلنگ، گرگ و انواع مارهاست و میتوان گفت رهاسازی گوزن زرد ایرانی و شرایط مناسب زیستی در جزیره اشک دریاچه ارومیه، این حیوان زیبا را از خطر انقراض نجات داد.در این راستا امسال ستاد هماهنگی و اجرایی خدمات سفر در سطح استان مانند دیگر نقاط کشور فعال شده و با تشکیل یک تیم نظارتی ۴۰ نفره با بازدید از کلیه مجموعههای مرتبط با گردشگری و سفر، اعم از هتلها، مهمانسراها، مهمانپذیرها، مجتمعهای رفاهی و خدماتی، غذاخوریهای بین راهی مساجد، راهدارخانهها، جاذبههای طبیعی و تاریخی و جاذبههای حاشیه شهرها و رفع مشکلات احتمالی آنها درصدد هستند تا سفر میهمانان نوروزی توام با خاطرههای خوب باشد.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی در مصاحبه با خبرنگار ایرنا گفت: آذربایجان غربی با ۳۲ باب هتل و ۵۹ مهمانپذیر با یک هزار و ۹۸۸ اتاق و ۴۲۴۱ تخت، دو مجتمع گردشگری و تفریحی، ۵۵ دفتر خدمات مسافرتی و گردشگری، آماده پذیرایی از مهمانان و گردشگران نوروزی میباشد.
حسین امامی افزود: ۴۳ غذاخوری بین راهی در سه مسیر ? ارومیه به ماکو، ارومیه به مهاباد، ارومیه به تکاب و بوکان? نیز پذیرای مسافران نوروزی خواهند بود.وی اظهار کرد: اغلب غذا خوری های بین راهی در استان به صورت سنتی بوده و مرمت و تکمیل این مکانها در صورت تخصیص اعتبار جزو برنامههای آتی اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری است.
امامی ادامه داد: دو کمپینگ گردشگری نیز در سطح استان در چی چست ارومیه و مجموعه گردشگری قره کلیسا برای مسافران نوروزی آماده شدهاند.وی اظهار کرد: کلیه موزهها و مراکز تاریخی و دیدنی استان در طول ایام نوروز باز و آماده بازدید مسافران و مهمانان نوروزی است.وی ادامه داد: پروازهای تفریحی، تورهای روستاگردی، اتوبوسهای گردشگری، ارائه نقشهها و بروشورهایی به گردشگران استان برای هدایت بهتر آنان برای بازدید از جاذبههای تاریخی و طبیعی آذربایجان غربی نیز جزو برنامههای ستاد هماهنگی و اجرایی خدمات سفر های نوروزی امسال است.وی افزود: ۱۳۷ روستای آذربایجان غربی دارای جاذبههای تاریخی و طبیعی منحصر به فردی هستند که جزو روستاهای هدف گردشگری مصوب شدهاند.معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی گفت: از این تعداد روستا ۴۴ روستا در سطح ملی معرفی شدهاند که قرار است در صورت تخصیص اعتبارات و سرمایه گذاری در راستای بومی گردی برای توسعه گردشگری این روستاها اقدام شود.وی افزود: سه روستای استان امسال به عنوان روستاهای هدف برای بازدید گردشگران آماده شده است که شامل روستای ?بند?، ?سوله دوکل? و ?امامزاده? در ارومیه هستند.امامی گفت: خدمات پزشکی مطلوب و تخصصی به بیماران خارجی و هزینه کم درمان نسبت به کشورهای مبداء از مهمترین دلایل افزایش گردشگری سلامت به استان بوده است.وی اظهار کرد: امسال برای نخستین بار بعد از سالها شاهد تکمیل ظرفیت صد درصدی هتلهای استان بودیم که بیانگر نیاز استان برای توسعه گردشگری سلامت است.به گفته معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی، کلیه آثار تاریخی، بناها، تپهها، موزها و جاذبههای طبیعی و دیدنی آذربایجان غربی برای بازدید مهمانان نوروزی آماده است ولی میراث فرهنگی قادر نیست تا برای کلیه این آثار و جاذبهها راهنمای گردشگری داشته باشد.جلیل رستم پور افزود: راهنمایان ما امسال در بناهای تاریخی و موزههای مهم استان مانند کاخ موزه باغچه جوق و مجموعههای تخت سلمان و قره کلیسا و در داخل شهرها مستقر میشوند.وی ادامه داد: امسال ۱۰ موزه آذربایجان غربی با بیش از ۳۱ هزار قلم آثار تاریخی از عصر مفرغ گرفته تا کنون و از کاخ موزه باغچه جوق در ماکو تا موزه باستان شناسی حسنلو برای بازدید گردشگران و علاقمندان هستند.رستم پور اظهار کرد: موزههای آذربایجان غربی دارای غنای فرهنگی تاریخی بسیار بالایی هستند و از ۳۱ هزار قلم شی یاد شده ۵۰ درصد در گنجینه نگهداری میشوند و ۹۰ درصد آنها قابلیت نمایش دارند.
نوشته شده توسط admin در شنبه, ۱۰ اسفند ۱۳۹۲ ساعت ۱۰:۴۷ ق.ظ