راه‌آهن مراغه-ارومیه از وعده تا اجرا طرحی که هر سال تمدید می‌شود!

سکینه اسمی
گروه اقتصادی: طرح راه آهن مراغه – ارومیه از سال ۸۰ به طول ۱۸۴ کیلومتر با هدف اتصال مرکز آذربایجان غربی به شبکه سراسری راه آهن کشور، آغاز شده ولی با گذشت ۱۲ سال هنوز به نتیجه نرسیده و وعده های مقامات برای بهره برداری از این طرح هر سال تمدید می‌شود.
کمبود اعتبار، همکاری نکردن برخی سازمان‌ها در اجرای پروژه راه آهن مراغه – ارومیه در تملک و آزادسازی اراضی طی سال‌های گذشته و هزاران مسایل و مشکلات موجه و غیر موجه زیادی پیش روی در حالی مطرح می‌شود که خلف وعده‌ها برای سرانجام رسیدن این طرح ملی همچنان ادامه دارد. در تازه‌ترین اظهار نظر مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان غربی در گفتگو با خبرنگار مهر اعلام کرد: ایستگاه نقده در صورت تامین اعتبار تا پایان سال و ایستگاه ارومیه نیز سه ماهه اول سال ۹۳ آماده بهره برداری می‌شود این در حالی است که رئیس حوزه ساخت و توسعه شبکه حمل و نقل آذربایجان غربی با انتقاد از روند تخصیص اعتبارات تحقق این وعده را غیرممکن می‌داند.نکته قابل تامل اینکه علاوه بر مشکل اعتباری و تاخیر در روند اجرای طرح ملی راه آهن مراغه – ارومیه علاوه بر تناقض در روند اجرای این طرح وعده‌هایی است از سوی مقامات کشوری و استانی که هر سال تمدید می‌شود.از آذربایجان غربی به دلیل هم مرز بودن با سه کشور ترکیه، عراق و جمهوری آذربایجان غربی به عنوان شاهراه ارتباطی ایران به اروپا یاد می‌شود اما ارومیه با وجود ضرورت و اهمیت توسعه زیرساخت‌های راه و حمل و نقل محروم از شبکه ریلی است.
موقعیت جغرافیایی ویژه آذربایجان غربی دسترسی آسان کشورمان به بازارهای جهانی را فراهم کرده است به طوری که جاده و ریل‌های ارتباط با اروپا و به ویژه مبادی اصلی ورود و خروج کالا و مسافر از کشور به اروپا و بالعکس در آذربایجان غربی قرار دارد اما متأسفانه شاخص‌های توسعه ای حمل و نقل به ویژه ضریب نفوذ شبکه ریلی کمتر است.
بی توجهی برخی مسئولان به ضرورت توسعه راه های استان به ویژه خط راه آهن مراغه – ارومیه و نیز اتمام طرح‌های نیمه تمام این حوزه از سال‌های گذشته تاکنون نه تنها موجب عقب‌ماندگی در اقتصاد استان می‌شود بلکه سبب مشکلات فراوانی برای شهروندان از جمله سلب آسایش و تصادفات و … نیز می‌شود.همواره کارشناسان توسعه روابط با کشورهای هم‌جوار را کلید رشد و توسعه آذربایجان غربی بیان می‌کنند و یکی از زیرساخت‌های اساسی تحقق این امر، توسعه شبکه محورهای ارتباطی زمینی است که مهم‌ترین بسترهای لازم برای گسترش ارتباطات و روابط با کشورهای خارجی بشمار می‌آید.
*تخصیص کند اعتبار روند اجرای راه آهن مراغه – ارومیه را با مشکل مواجه کرده است
رئیس حوزه ساخت و توسعه شبکه حمل و نقل آذربایجان غربی کمبود اعتبار به همراه حل مشکل معارض ملکی در برخی از قطعات را از عوامل اصلی تاخیر در روند اجرای طرح ملی راه آهن مراغه ارومیه اعلام کرد.هوشنگ آقا محمدی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه با وجود تزریق کم اعتبارات طرح در حال اجراست اظهار داشت: طرح ملی راه آهن مراغه – ارومیه هم اکنون در حالت کلی از ۷۶٫۵ درصد پیشرفت فیزیکی برخوردار است.وی با اشاره به قدمت بالای آغاز به کار این طرح ملی گفت: این طرح در سال ۸۰ کلنگ زنی شده ولی تا سال ۸۵ الی ۸۶ اعتبار مناسبی برای آن تزریق نشده بود و روند کار تقریبا تعطیل بود ولی از سال ۸۶ به بعد با پیگیری مسئولان و اختصاص اعتبار روند آن به صورت مشخص آغاز شده است.
آقامحمدی عدم تزریق به موقع و کم بودن اعتبار به همراه عدم همکاری برخی از اهالی منطقه برای آزاد سازی را مهم‌ترین دلیل خلف وعده و تاخیر در روند اجرای پروژه دانست و افزود: این در حالی است که به دلیل مشکل کمبود اعتبار هم اکنون نزدیک ۴۰ میلیارد ریال از این پروژه به اهالی منطقه بدهکار هستیم.وی با اشاره به رایزنی با وزارت راه و شهرسازی برای پرداخت هر چه سریع‌تر این بدهی به مردم گفت: پرداخت کامل و به موقع این بدهی مردم کاری زمان‌بر است ولی متأسفانه مردم در این زمینه تعجیل داشته و همکاری لازم را ندارند.
*عملیات زیرسازی تا ایستگاه ارومیه در دست اجراست
رئیس حوزه ساخت و توسعه شبکه حمل و نقل آذربایجان غربی در خصوص آخرین وضعیت این طرح ملی ادامه داد: هم اکنون عملیات زیرسازی طرح در دست اجراست و با وجود مشکل اعتباری پیمانکاران همچنان در حال انجام عملیات عمرانی هستند.
آقامحمدی با اشاره به اینکه عملیات زیر سازی در ۲ قطعه این طرح شامل ۵ الف ۳،۲،۱ به همراه ۵ ب در دست اجراست گفت: قطعه ۵ الف ۱ به طول ۲۳ کیلومتر از ایستگاه مهاباد تا نقده از ۴۵ درصد پیشرفت فیزیکی برخوردار است.
وی افزود: قطعه ۵ الف ۲ نیز از ایستگاه نقده تا کیلومتر ۱۲۸ به طول ۲۲ کیلومتر در دست اجراست که در حال حاضر ۸۱ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
رئیس حوزه ساخت و توسعه شبکه حمل و نقل آذربایجان غربی در ادامه میزان پیشرفت فیزیکی قطعه ۵ الف ۳ را نیز به طول ۲۴ کیلومتر از کیلومتر ۱۲۸ تا کیلومتر ۱۵۲ را ۵۸ درصد عنوان کرد.
وی اضافه کرد: قطعه ۵ ب نیز که از کیلومتر ۱۵۲ تا کیلومتر ۱۸۴ که قطعه آخر تا ایستگاه ارومیه محسوب می شود به طول ۳۲ کیلومتر از ۶۸ درصد پیشرفت فیزیکی برخوردار است.
آقا محمدی میزان اعتبارات پیش بینی شده برای ایستگاه ارومیه نقده را ۲۴۰ میلیارد ریال و ۱۶۰ میلیارد ریال عنوان کرد و اظهار داشت: متأسفانه تاکنون تنها یک سوم این اعتبارات اختصاص یافته است و با روند تخصیص کنونی شاهد پیشرفت چندانی در طرح نخواهیم بود.
این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که مدیرکل راه و شهرسازی آذربایجان غربی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به روند مناسب اجرای طرح گفت: در صورت تامین اعتبار ایستگاه نقده تا پایان سال و ایستگاه ارومیه نیز در سه ماهه سال ۹۳ آماده بهره برداری می‌شود.
اظهاراتی که آقامحمدی آن را رد کرده و می‌گوید با توجه به روند تخصیص این اعتبارات این وعده‌ها عملی نخواهد شد.
*اتمام راه آهن مراغه – ارومیه بیش از سه هزار میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد
رئیس حوزه ساخت و توسعه شبکه حمل و نقل آذربایجان غربی کل اعتبار هزینه شده برای این طرح ملی را تاکنون دو هزار میلیارد ریال عنوان کرد و افزود: اتمام کامل این طرح ملی سه هزار و ۴۰۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد.
آقا محمدی مساحت ایستگاه نقده را سه هزار و ۴۵۰ مترمربع عنوان کرد و گفت: هم اکنون ایستگاه نقده از ۳۶ درصد پیشرفت فیزیکی و ساختمان اصلی آن ۷۲ درصد پیشرفت دارد.
وی ادامه داد: ایستگاه ارومیه نیز در مجموع ۲۸ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و میزان پیشرفت ساختمان اصلی ایستگاه به مساحت هفت هزار و ۶۰۰ مترمربع ۵۹ درصد است.
راه آهن مراغه – ارومیه به طول ۱۸۴ در دولت دهم با ۱۲ سال تاخیر تا ایستگاه های میاندوآب و مهاباد به بهره برداری رسید باید منتظر ماند ایستگاه نقده و نیز با مشکل اعتباری در دولت تدبیر و امید مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت.