نونهال بايار
اويغونلاشديران: خليل قرباني
آناديليميز: تئرمين‌لر، يابانجي ديللرده‌کي کلمه‌لرين ديليميزه گؤمروکسوز گيريش قاپيسي اولموشدور. تئکنيک و بيليمين ايره‌لي‌لمه‌سي‌له اورتايا چيخان يئني قاوراملارين، يئني آلت‌لرين عربجه و فارسجا اولدوقلاري اوچون ديل‌دن آتيلان کلمه‌لرين يئرلري بوش قالماياجاغيندان بوگون يئني تئرمين‌لرين ياراديلما‌سي بير ضرورت‌دير.
هر يابانجي کلمه و يا تئرمينه اولان قارشيليقلار باشاريلي اولمايابيلر. يابانجي کلمه‌لرين تورکجه قارشيليقلاري يئرينه اوريژينال شکل‌لري قوللانيلير و ديليميزه يئرلشير. بو دوروم بئله بير گئرچگي اورتايا چيخارماقدادير: يابانجي کلمه و تئرمين‌لره قارشيليقلار تؤره‌ديرکن سرعتلي داورانمانين يانيندا، تورکجه’نين آهنگينه قورال‌لارينا اويغون عيني زمان‌دا خلقين ده راحت منيمسه‌يه‌بيله‌جگي کلمه‌لر تؤره‌ديلمه‌لي‌دير. ديل‌ده بيرليک قاورامي اصلا اونودولمامالي‌دير. عکس تقديرده بير تئرمين مرکّب‌ليگي قاچينيلماز اولور.
يئني کلمه و تئرمين‌لر تؤرتمه‌ده اوزرينده دورولماسي گرکن بير ديگر خصوص دا؛ ديل‌ده اؤزلشديرمه چاليشمالاري آدي آلتيندا تورکجه’دن آتيلان عربجه و فارسجا کلمه‌لره قارشيليق تاپما چاليشمالاري‌دير. بو ائله بير دؤنَم‌دير کي گنج‌لرله بؤيوکلري آراسيندا اوچوروملار ياراتميش، کولتوروموزو آياقدا توتان داها چوخ کلمه ديليميزدن آتيلميش بيرنئچه کلمه خارجينده، ايستر قورولوش ايستر آنلام باخيميندان يانليش، حتي اويدورما داها چوخ کلمه تؤره‌ديله‌رک ديليميزه سوخولموشدور. داها سونرا بو يانليش‌دان دؤنولموش لاکن تورکجه بؤيوک بير يارا آلميشدير.
ساده‌جه عربجه و يا فارسجا اولدوقلاري اوچون؛ »روح« کلمه‌‌سي وارکن »تين«، »کلمه« وارکن تيلجيک، »اجل« وارکن »سونقو«، »عدالت« وارکن »توزه«، »عقل« وارکن »اوُس«، »بلديه« وارکن »اوراي«، »جلوه« وارکن »کيريتما«، »اداري« وارکن »يؤنَتسل«، »افاده« وارکن دئيه‌م کيمي قارشيليقلار تؤرَتمک، بونلاري قوللانماغا مجبور ائتمک ديل‌ده و دوشونجه دونياميزدا بؤيوک حصارلارا سبب اولموشدور. بونون يانيندا عيني دؤنَم‌ده تورکجه’يه اويغون دوغرو تؤرَتمه‌لر ده ائديلميش آنجاق بونلارين سايي آزينليق‌دا قالميشدير.
*يابانجي ديل اؤيرتيمي ايله يابانجي ديل‌ده اؤيرتيمين قاريشديريلماسي
اؤلکه‌ميزده گؤرولن بؤيوک يانليشلاردان بيري يابانجي ديل اؤيرتيمي ايله يابانجي ديل‌له اؤيرتيمين بير-بيرينه قاريشديريلماسي‌دير. گونوموز دونياسيندا يابانجي ديلين و يابانجي ديل اؤيرنمه‌نين اؤنَمي البته کي دارتيشيلابيلمز. هر نوع مناسبت، علاقه و گليشمه اوچون يابانجي ديل شبهه‌سيز چوخ گرکلي‌دير. بو نقطه‌ده ائديلن ان بؤيوک يانليش؛ يابانجي ديلين آراج دگيل آماج اولاراق گؤرولمه‌سي‌دير. حال‌بوکي يابانجي ديل آماج دگيل آراج‌دير.
ايشين ان دوشوندوروجو جهتي، يابانجي ديل‌له اؤيرتيم آپاران قوروملاردا اوخويان تورک اوشاقلاري‌نين تورکجه’ني اهمال ائتمه‌لري اؤزلليکله يازيلي و سؤزلو آنلاتيم يئترسيزليکلري ايچينه دوشمه‌لري و اؤز ديللريني کيچيک سانيب خور گؤرمه‌لري‌دير. دئمک ان بؤيوک تهلکه ده بورادادير. آنا ديلي‌نين يئترسيز اولدوغو اينانجي ايله يئتيشديريلن بير گنج، اؤز ديلينه و کولتورونه اصلا سايقي دويماز.ائديلمه‌سي گرکن شئي يابانجي ديل اؤيرتيمي ايله يابانجي ديل‌له اؤيرتيمي بير-بيرينه قاريشديرماماق‌دير. چاغيميزدا چوخ گرکلي اولان يابانجي ديل اؤيرتيمي، اوخول‌لاريميزدا ان ياخشي شکل‌ده گئرچکلشديريلمه‌لي‌دير. بونون ان ائتکيلي يوللاري دا آرانمالي‌دير. آنجاق مملکتيميزين گله‌جگي و کولتورو آچي‌سيندان بؤيوک تهلکه‌لر داشييان يابانجي ديل‌له اؤيرتيم دوزاغينا دوشولمه‌مه‌لي‌دير. بونون اوچون ده هر شئي‌دن اؤنجه آنا ديلي دويغوسو، دويارلي‌ليغي و ديل شعورو ايشلنمه‌‌لي‌دير. بيزلر ساغلام نسل‌لر يئتيشديرمک ايستيرسک، باشقالاري‌نين ديلي‌له دگيل، اؤز ديليميزله دولاييسي‌لا اؤز کولتوروموزله يئتيشديرمه‌لي‌ييک. انسان، دونياني ان ساغلام بيچيمده آنجاق اؤز ديلي‌له آلقيلايابيلير و افاده ائتمک ايسته‌ديگيني ده ان گؤزل اؤز ديلي‌له سؤيله‌يه‌بيلر.توپلوملار آنا ديللري‌له نه قدَر ائتکيلي اوخوجو، يازار، دانيشيرلارسا سوسيال، بيليمسل سياسي، اقتصادي ساحه‌لرده ده او درجه باشاريلي اولورلار. آنجاق آنا ديليني ياخشي قوللانان توپلوملار کلاسيک اثرلره، کيفيت‌‌لي بيليم آداملارينا صاحب اولورلار. اؤز ديليني کولتورونو ديشلايان بير توپلوم، يوخ اولماغا باشقا توپلوملاري‌نين سؤمورگه‌سي اولماغا محکوم‌دور.
*تورکجه اؤيرتيمينده‌کي يئترسيزليک
اوخول‌لاريميزدا، دئمک هر پئشه‌ده، گونده‌ليک حياتيميزدا تورکجه’نين يانليش قوللانيملاري‌لا ايله نه يازيق کي تئز-تئز قارشيلاشيريق. ديل ائييتيمينده تمل آماج، شخص‌لرين دوشونمه و اُنسيّت باجاريقلاري‌نين گليشديريلمه‌سي‌دير. ديل‌له اُنسيّتين بير يؤنونو افاده، آيري يؤنونو آنلاما اولوشدورور. بو ندن‌له بوتون اؤلکه‌لرين ائييتيم سيستئم‌لرينده، ديل ائييتيمينه، اؤزلليکله و اؤنجه‌ليکله آنا ديلي ائييتيمينه بؤيوک اؤنَم وئريلير. يئتيشمکده اولانلارا ديلين چوخ گؤزل بير شکل‌ده اؤيره‌ديلمه‌سي اوچون چاليشيلير. چون‌کي ديل، کولتورون تمل اؤگه‌سي‌دير و انسانلاري بير-بيرينه ياناشديران ان گ?جلو آراج‌دير. ديل ائييتيمينده اصل هدف؛ دؤرد تمل باجاريق اولان دينلمه، دانيشما، اوخوما، يازما باجاريقلاري‌نين هدف کوتله‌يه قازانديريلماسي و گليشديريلمه‌سي‌دير.ديل ائييتيمينده ان اؤنَملي شخص ائييتيمجي‌دير، اؤيرتمن‌دير. دولاييسي‌لا ايلک اؤنجه بو انسانلارين چوخ ياخشي بير ديل شعورونا، ديل سئوگي‌سينه، ديل کولتورونه و بيلگي‌سينه صاحب اولمالاري گرکير. نئجه بير پئشه‌ني اجرا ائتمک اوچون او پئشه‌ني چوخ ياخشي بيلمک و ساحه‌ده اوزمانلاشماق گرکلي‌ايسه، اؤيرتمن‌لريميزين ده آناديلي موضوعسوندا اوزمانلاشمالاري، چوخ ياخشي بير ائييتيم آلميش اولمالاري شرط‌دير. اؤيرتمن‌لريميز حال و حرکتلري، ساحه‌لرينده‌کي بيلگي‌لري‌نين آرا-سيرا تورکجه’ني دوغرو و دوزگون دانيشمالاري‌لا دا يئني يئتيشن نسل‌لره اؤرنک اولمالي‌دير. چوخ محدود سايي‌دا کلمه‌ا‌يله دانيشان، وورغوسو، تلفظو پوزوق اولان، اؤزونو دوزگون افاده ائده‌بيلمه‌ين ائييتيمجي‌لريميزين يئتيشديرديگي نسل‌لردن تورکجه آدينا بير شئي‌لر گؤزله‌مک سهولي اولور. گونوموزده، تأسف‌له بيلگي‌ني اوخوماقدان چوخ دوياراق اويرنمک ايسته‌ين، دينله‌مک‌دن آرتيق دانيشان، قولاق‌دان دولما سؤزلرله اوزمان کئچينن انسانلار چوخونلوقدادير. يئني نسل‌لر ده بو دوغرولتودا يئتيشمکده‌دير. حال بئله اولونجا، بير-بيريني آنلامايان، بير-بيريني دينله‌مه‌ين، بير-بيرينه سايقي دويمايان انسانلار گئتديکجه چوخالماقدادير. بو کؤتو گئديش‌دن قورتولمانين تک چاره‌سي: »اوشاقلاريميزا کيچيک ياشلاردا آناديل شعورونو وئرمک، اوخوما آليشقانليغي قازانديراراق کلمه خزينه‌لريني زنگين‌لشديرمک‌دير.«اوشاقلاريميزدا کلمه خزينه‌سيني گليشديرمه‌نين ان اؤنَملي يولو، اونا داها کيچيک‌ايکن اوخوما آليشقانليغي‌نين قازانديريلماسي‌دير. اوشاغين، اوخوما-يازماني چيخاريلما‌سيندان اعتباراً اؤزونه عايد کيچيک بير کتابخاناسي اولمالي‌دير. بو کتابلار آنا،آتا و اؤيرتمن طرفيندن اؤزئنله سئچيلمه‌لي‌دير. اوشاغين ياشي ايره‌لي‌له‌ديکجه کتابخاناسيندا‌کي کتاب سايي‌سي آرتديريلمالي، سئچيلن کتابلارداکي کلمه خزينه‌سين زنگين‌ليگينه ده اوزلليکله دقت ائديلمه‌لي‌دير. بير ملّتين دنيا ازرينده تقدير ائديلمه‌سي، قبول گورمه‌سي، گليشمه‌سي، او ملّتين ديلي‌نين و ادبياتي‌نين شاه‌اثرلر ياراتماسي‌لا دوغرو اورانتيلي‌دير. ديل، اؤز ايچ ديناميکيندن آلديغي جوهري، اونو شکل‌لنديره‌جک اوستادين اللرينه بوراخير.
»ياخشي‌ني تانيمايينجا کؤتونو منيمسه‌مک قاچينيلماز بير طبيعت قانونودور.« اگر هاميميز اوزريميزه دوشه‌ني ائدر، گرکلي تدبيرلري آلير، اوشاقلاريميزا ديليميزي ان دوغرو شکل‌ده قوللانماغي و تورکجه‌ميزله غرور دويماغي اويره‌ديرسک، گله‌جک‌ده کوتونو منيمسه‌يه‌جک نسل‌لر يئتيشديرمه‌ميش و گؤره‌ويميزي لاييقي‌لا ائتميش اولوروق.
صدور ۱۲۰ میلیارد تومان محکومیت در تعزیرات خوی از اول امسال تاکنون
در جای‌جای آذربایجان غربی آماده حمایت از فعالان اقتصادی هستیم
آقازاده‌هايي که از اول انقلاب تا امروز بازداشت شدند
سانسور خشونت از لايحه حمايت از زنان؛ پاک کردن صورت‌مسأله
موسيقي تلفيقي فقط درهم‌آميختن سبک‌ها نيست
صفحه‌نمايش چگونه بحران‌هاي عاطفي کودکان را عميق‌تر مي‌کند
سرمايه‌گذاري در توليد شاه کليد توسعه آذربايجان غربي
ايجاد 2 مرز جديد ميان ايران و ترکيه
کشف بيش از يک تن مواد مخدر در آذربايجان‌غربي
بدون تحريم اقتصاد ايران کجا بود
درباره آراز آذربایجان